Kayınpeder gelin, kayınvalide damat münasebeti nasıl olmalı?

- Damat kaynanasına imamlık yapabilir mi, yani ikisi tek bir odada cemaatle namaz kılabilirler mi?

Değerli kardeşimiz,

Nur suresi 31. ayette geçen "kocalarının babaları" ifadesi ile Nisa suresinde geçen "hanımlarınızın anneleri" ifadeleri bu meselenin aslını teşkil ediyor. Yani bir hanım için kayınpederi, bir erkek için de kayınvalidesi gerçek baba ve annesi gibidir, aralarında ebedî mahremiyet vardır. Hiçbir şekilde oğlu ölse veya hanımını boşasa da kayınpeder geliniyle, damat da kayınvalidesi ile evlenemez.

Fıkıh dilinde "hurmet-i müsahare" şeklinde bir tabir vardır ki, "akrabalığa benzeyen bir yakınlık" demektir. Yani kişi, bu insanlarla evlilik yoluyla akraba olmuştur.

Hanefi mezhebine göre, bir damat kayınvalidesinin, bir gelin de kayınpederinin elini öper veya tenine dokunursa, her iki taraftan birinde cinsel haz ortaya çıkarsa, gelin-damat diğer bir ifade ile karı-koca birbirlerine haram olurlar. Yani esas itibariyle damat kayınvalidesinin, gelin de kayınpederinin elini öpebilir, tokalaşabilir; ancak yukarıda sözü edilen mahzur ortaya çıkmaması için, bir tedbir olarak taraflar birbirlerinin tenine dokunmaması uygun görülmüştür.

Ancak bu hüküm Hanefi ve Mâliki mezhebine göredir. Şafiî ve Hanbelî mezhebine göre bu yolla haramlık sabit olmaz. Böyle bir halle karşılaşılmış olsa bile Şafiî mezhebini taklid etmek mümkündür. Onun için bu konularda müsamahalı olmak en güzelidir. Çünkü bazı bölge ve ailelerde erkeğin kayınvalidesinin, hanımın da kayınpederinin elini öpmemesi çok yanlış anlaşılmakta ve aile bağlarını koparacak tartışma ve münakaşalara kadar varmaktadır.

Bir kimse annesine imamlık yapabildiği gibi, kayınvalidesine de imamlık yapabilir.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet