İnsan neden unutkan varlıktır?

Değerli kardeşimiz,

Birçok ayet ve hadiste, gerek soyut biçimde gerekse bazı somut durumlara ilişkin olarak kullanılan ifadelerden "unutma"nın dinen bir mazeret kabul edildiği anlaşılmaktadır. (Mesela bk. Bakara 2/286; İbn Mâce, Ṭalaḳ, 16; Ebu Davud, Salat, 11)

Ruhi fonksiyonların en önemlisi, zihin ve fikir binasının anahtarı sayılan hafıza olmaksızın tahayyül, hüküm, lisan ve şuurdan söz edilemez.

Fakat hafızanın işleyişinde unutmanın doğal bir süreç olduğu dikkate alındığında, hatırlama yetisi yanında unutmanın da beşerî bir görünüm ve insan için kaçınılmaz bir olgu olduğu anlaşılır.

Bazı dilcilerin, “insan” kelimesinin “unutma” anlamındaki “nesy” kökünden türetilmiş olduğunu belirtirler. Buna dayanak olarak da İbn Abbas’a nisbet edilen ve insanın üstlendiği sorumluluğu veya kendisinden alınan sözü unutması sebebiyle bu ismi aldığına dair rivayeti esas alırlar. (Lisânü’l-ʿArab, “ins” md.)

Acıların ve uğranılan kötülüklerin etkisinden kurtulmayı ve gereksiz bilgilerin ayıklanmasını sağlama açısından Allah’ın bir rahmeti sayılan nisyan, fıkıhta dinî ve hukukî sorumluluklar bağlamında mazeret kabul edilip edilmemesi yönüyle incelenmiştir.

İlave bilgi için tıklayınız:

- Unutkanlığın nedeni nedir? Hafızayı zayıflatan sebepler nelerdir ...

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet