İmam-ı Gazali’nin, “Eğer yapmak istediğin iyiliğe engel çıkıyor ve kötülüğü rahatça yapabiliyorsan, cehennemliksin." anlamında bir sözü var mıdır?

İmam Gazali'nin bir kitabında şöyle buyuruyor:

"Eğer yapmak istediğin her iyiliğin önüne engel dikiliveriyor, bunu tersi olarak tasarladığın kötülüğü hiçbir zorlama olmadan rahatlıkla yapıyorsan, hakkındaki hüküm cehennemliktir."

- Ayrıca bunu çok kesin bir dille anlatmış. Cennetlik mi cehennemlik mi olduğumuzu, amellerimizden anlayabilir miyiz?

Nice insanlar var ki hayatları ibadetle geçip son nefeslerinde imanlarını kaybediyorlar, niceleri de imansız yaşayıp imanla ölüyorlar. Kadere de Allah Teala'nın bir ilmidir, diye inanıyoruz, kulları için -haşa- bir zorlama bir cebr değil.

- Peki İmam Gazali Hazretlerinin bu sözünden murat nedir?

- Sonuçta hepimiz günah işliyoruz. İnsan psikolojik olarak ben cehennemlik miyim acaba diye düşünebilir. Sizin sitenizdeki kader konusuyla alakalı yazıları da okudum, lakin buradaki durum farklı gibi. Burada adamın biri iyilik yapmayı murat ediyor, iradesini kullanıyor o yöne, ama izin verilmiyor. Engel çıkartıyor, bu adamın suçu ne?

Değerli kardeşimiz,

İmam Gazali’nin bu anlama gelen ifadeleri vardır. (bk. İhya, -Beyrut, ts.-4/535).

“Sizden hiç bir kimse yoktur ki, cennet veya cehennemdeki yeri -Allah’a- malum olmasın!” Sahabeler “O halde amel etmeyip, ezeli kararın sonucunu bekleyelim?” dediler. Bunun üzerine Resulullah (a.s.m) “Hayır, amelinizi yapın, çünkü herkes akıbetine göre iyi veya kötü amellere muvaffak olur.” diye buyurdu ve;

 

“Sizin işleriniz çeşit çeşittir. Malını Allah yolunda harcayıp O’na saygı duyarak haramdan sakınan, o en güzel kelimeyi (kelime-i tevhidi) tasdik eden kimseyi en kolay yola muvaffak ederiz. Cimri davranan, bir de kendini güçlü sanıp Allah’tan müstağni gören, o en güzel kelimeyi (kelime-i tevhidi) yalan sayanı ise, en güç yola sardırırız.” (Leyl, 92/4-10)

“Şüphesiz, iyi insanlar cennette, kötüler ise cehennemdedir.” (İnfitar, 82/13-14)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet