İçeriğinde / muhteviyatında (içinde) zararlı maddeler olan gıdaları yemek caiz midir?

Bazı yiyeceklerde sağlığa zararlı maddeler var. İçinde bu tür maddelerden bulunan yiyeceklerin yenilmesi caiz midir?

Cevap

Değerli kardeşimiz,

Bu konularda tek tek her madde üzerinde durma imkanımız yoktur. Ancak bazı genel kuralları vermeyi uygun görüyoruz.

İçeriğinde dinin yasakladığı şeyleri ya da sağlığa zararlı olduğu bilinen yiyecek ve içecekleri tüketmek caiz değildir.

Sakınılması gereken yiyecekler ve içecekler:

1. Bizzat kendisi haram olan şeyler yemek. Leş, hınzır eti ve şarap gibi.

2. Kendisi haram olmayıp, gasp, hırsızlık, rüşvet yolu ile alınan şeyler.

3. Kişiye alerji yaptığı bilinen gıdaları yemek. Mesela balık, et, süt, yumurta, pastırma, turşu, çilek zarar verirse, bunlar, yalnız zarar verene haram, zarar vermeyene mubahtır.

4. Zararlı şeyler yemek. Mesela çamur, toprak, cam gibi.

5. Zehirli olan şeyler yemek. Zehirli ot, kokmuş et gibi.

6. Uyuşturucu maddeler yemek. Doktor tavsiyesiyle ilaç olarak kullanmak caizdir.

7. Temiz, fakat iğrenç şeyler yemek. Kurbağa, kanı olmayan böcekler, meyvenin, peynirin ve etin kurtları gibi.

Kur'an-ı Kerim'de mealen buyuruluyor ki:

"Leş, akıcı kan, pis hınzır ve Allah'tan başkasının adı ile kesilmiş olan hayvanları yemek haramdır." (Enam, 8/145)

Eşyada yenip içilme bakımından asıl olan mubah olmaktır. Bütün eşya, aslında insanların yararlanmaları için yaratılmıştır. Onun için aslında temiz olan, akla ve sağlığa zararlı olmayan bir kısım hayvan etleri ve buğday, arpa, pirinç gibi ürünler, sebzeler, meyveler ve sıvılar helaldir. Bunlar yenip içilebilir.

Fakat bazı şeyleri yeyip içmek, insanlara zararlı, hikmet ve ihtiyaca aykırı olduğu için İslam dininde haramdır.

Hayvanlardan yaratılış gereği iğrenç olanların, dişleri veya tırnakları ile kendilerini savunup başkalarına saldıranların etleri haramdır.

Bitkilerden insanı öldüren veya aklını gideren, vücudu zehirleyen veya herhangi bir şekilde sağlığa zararlı olan şeyleri yemek haramdır. Misal: Afyon, haşhaş, penç gibi sarhoşluk veren ve aklı bozan şeyleri yemek caiz değildir.

Sıvılardan bedene zararlı olan, insana sarhoşluk veren şeyleri içmek haramdır. Çünkü sarhoşluk veren bir sıvının azı da, çoğu da müctehidlerin çoğunluğuna göre haramdır. Bir hadis-i şerifde buyurulmuşlur.

“Sarhoşluk veren her şey haramdır. Çoğu sarhoşluk veren şeyin azı da haramdır.” (İbni Mâce, Eşribe: 10.)

Bu gibi sıvıların içilmesindeki zararlar, herkes tarafından bilinmektedir.

Temiz olan içilecek bir sıvı, bedene zarar verecek bir hale gelmedikçe bozulması ile haram olmaz. Fakat etler kokunca yenmesi haram olur. Süt, tereyağı, zeytinyağı kokmakla haram olmaz. Yiyeceklere gelince, bunlar bozulur da keskinleşirse temizliklerini yitirir. Onun için yenmeleri haram olur.

Müslümanların, her yiyecek ve içeceğin hem içeriğine hem de zararlı olup olmadığına dikkat etmeleri gerekmektedir.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet