Görmezlikten gelen komşuma, ne yapmalıyım ve nasıl davranmalıyım?
- Komşu hakkı var biliyorum. Komşu beni görmezlikten geliyorsa, bana bir günahı olur mu?
- Böyle bir komşunun benim üzerimde bir hakkı var mı, ne yapmalıyım ve nasıl davranmalıyım?
Değerli kardeşimiz,
Yüce Rabbimiz Kitab-ı Kerim'inde şöyle buyurmaktadır:
“Allah’a ibadet edin ve O’na hiçbir şeyi ortak koşmayın. Anaya, babaya, akrabaya, yetimlere, yoksullara, yakın komşuya, uzak komşuya, yanınızdaki arkadaşa, yolcuya ve maliki bulunduğunuz kimselere iyi davranın.” (Nisâ 4/36)
Bundan dolayı her vesileyle komşularımızın gönlünü almaya bakmalı, devamlı ikram ve ihsanda bulunulmalıyız. Komşumuz bizi görmezlikten gelse bile, biz kamil bir Müslümana yakışır şekilde davranmamız gerekir.
Allah Rasûlü aleyhissalatü vesselam komşu hakkını şöyle açıklar:
“Namusuna ve malına gelecek kötülük korkusundan dolayı kişinin kapısını kendisine kapalı tuttuğu komşu, gerçek mümin değildir. Yine şerrinden emin olunmayan komşu da gerçek mümin değildir.
Komşu hakkının ne olduğunu biliyor musun?
Senden yardım dilediğinde yardım etmen, borç istediğinde vermen, muhtaç olunduğunda ihtiyacını görmen, fakirleştiğinde yardım etmen, bir hayra kavuştuğunda tebrik etmen, musibete uğradığında taziyede bulunman, öldüğünde cenazesine katılman, izni olmadıkça binanı onun binasından daha yüksek yapıp havasına engel olmaman, çorbandan az da olsa ona da göndermek suretiyle tencerenin kokusuyla onu rahatsız etmemendir.
Bir meyve satın aldığında ona da hediye et, eğer bunu yapamazsan meyveyi evine (komşuna göstermeden) gizlice taşı. Onu (meyveyi) çocuğun da dışarı götürüp, komşunun çocuğunu umdurmasın.” (Beyhakî, Şuab, 7/83; Kurtubi, 5/120-123)
Diğer taraftan, Allah Teala, bize kötülük yapanlara iyilikle karşılık vermemiz gerektiğini buyurur:
“Kötülüğü, iyiliğin en güzeli ile karşılık vererek defedin. Böylece bakarsınız ki aranızda düşmanlık bulunan kimse candan bir dost oluverir.” (Fussılet, 41/34)
Demek ki, komşumuz bize iyi davranmasa, ziyaret etmese ya da bizleri görmezlikten gelse, hatta bize hoş olmayan şeyler yapsa bile, bizlerin iyi muameleyle karşılık vermemiz, komşuluk haklarına riayet etmemiz, kamil imanın ve samimi Müslümanlığın göstergesidir.
Ayrıca, komşumuzla aramızdaki sevgi bağının güçlenmesini istiyorsak, hiçbir karşılık beklemeden hediyeleşme sünnetini sıkça yapmalıyız.
Nitekim Peygamber Efendimiz (asm), hediyeleşmenin bazı hikmetlerini şöyle haber verir:
“Birbirinize hediye veriniz. Çünkü hediye, gönüllerdeki dargınlığı yok eder. Hatta komşu hanımlar birbiriyle hediyeleşmeyi küçümsemesin! Alıp verdikleri şey, azıcık bir koyun paçası bile olsa!..” (Tirmizî, Vela, 6, no: 2130)
Şu halde biz, komşularımızın yapması gerekenlere değil, kendimizin komşularımıza yapmamız gerekenlere odaklanmalıyız. Varsa hatalarımız onları terk etmeliyiz. Bir mümine ve bir Müslümana yakışan komşu özelliklerine sahip olmaya çalışmalıyız. Tespit ettiğimiz eksiklerimiz varsa onları telafi etme gayreti içinde olmalıyız.
İyi komşu olmalıyız ki komşularımız huzurlu, mutlu olsunlar ve kendilerini güvende hissetsinler. Zira onları mutlu etmenin bir yolu da bizim iyi komşu olmamıza bağlıdır.
Son olarak komşu hakkının önemini bildiren bir hadis mealini de hatırlayalım:
“Cebrail (as) bana komşu hakkında tavsiyede bulunmaya öyle devam etti ki, neredeyse onu varis kılacağını zannettim.” (Buhari, Edeb 28; Müslim, Lukata, 14-16)
O halde, komşu hakkı denilince, aklımıza gelecek ilk şey, komşularımızın üzerimizdeki hakları olmalıdır.
Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet
