Fıkıh kitaplarında ismi çokça geçen İbrahim Halebi hakkında bilgi verir misiniz?

Değerli kardeşimiz,

İbrahim b. Muhammed el-Halebî (ö. 956/1549), Osmanlı âlîmi ve fakihidir. Halep'te doğdu. Doksan yaşlarında vefat ettiği göz önüne alınırsa 860'lı (1456) yıllarda doğduğu söylenebilir.

Halebî temel eğitimini doğduğu şehirde gördü ve Şam'da da bazı âlimlerden ders aldı. Halep'te bir süre imam olarak görev yapmasının ardından IX. (XV.) yüzyılın sonlarına doğru Kahire'ye gitti. Kahire'de tefsir, hadis, fıkıh ve kıraat başta olmak üzere İslâmî ilimleri tahsil etti. Süyûtî gibi devrin ileri gelen âlimlerinden ders okudu. 906 (1500) yılı civarında İstanbul'a giderek orada yerleşti. Çeşitli camilerde imamlık yaptıktan sonra Fâtih Camii'ne imam oldu. Ardından Sadî Çelebi'nin Fatih'te yaptırdığı dârülkurrâya müderris olarak tayin edilen Halebî bu görevde iken vefat etti ve Edirnekapı Mezarlığı'na defnedildi. Kabrinin bulunduğu parsel 1971 yılında yol yapımı sebebiyle ortadan kaldırılmıştır (DİA, X, 449).

Halebi’nin bazı risaleleri bilhassa Muhyiddin İbnü'l-Arabî'ye karşı çok sert ve ağır ithamlarla doludur.

Halebî yirmiye yakın eser kaleme almış olup, risalelerinin çoğu kendi zamanında tartışma konusu edilen meselelerle ilgilidir. Fıkıhla ilgili bazı eserleri şunlardır:

1. Mülteka'l-ebhur. Kudûrî'nin el-Muhtasar'ı ile el-Muhtâr, Kenzü'd-dekâ'ik ve el-Vikaye gibi Hanefî fıkhının meşhur metinlerine dayanan kitap Halebî'nin en tanınmış eseridir. 17.000'den fazla fıkhî meseleyi ihtiva eden Mülteka'l-ebhur Osmanlı medreselerinde ders kitabı olarak okutulmuş, aynı zamanda kadıların ve müftülerin başvuru kaynaklarından birini teşkil etmiştir.

2. Ğunyetü'l-mütemellî fî şerhi Münyeti'l-musallî. Haleb'i kebîr diye tanınır.

3. Muhtasaru Ğunyetü'l-mütemellî. Halebî sağîr adıyla bilinir. (Halebi ve eserleri hakkında bilgi için bk. Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, HALEBÎ, İbrahim b. Muhammed md.)

İlave bilgi için tıklayınız:

- Muhyiddin-i Arabi ve Vahdet-i Vücud konusu...

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet