Ergenlikle nasıl baş ederim?

Ergenlikte maddi-manevi nelere dikkat etmeliyim, bana yol gösterin lütfen.

Değerli kardeşimiz,

Ergenlik dönemi, fiziksel, zihinsel ve duygusal olarak hızlı değişimlerin yaşandığı bir zamandır.  Haliyle kişinin fiziği, biyolojisi ve ruhsal yapısı bundan ziyadesiyle etkilendiği hem ergen hem de ailesinin bu sürece hassasiyetle hazırlanılması ve de bu dönemi sürdürülmesi gerekir.

Duygusal sağlığına dikkat et

Ergenlik döneminde östrojen ve testosteron gibi hormonlar, cinsel olgunlaşma sürecini başlatır. Bu hormonların artışı, duygusal değişimlere yol açar. Özellikle östrojen, duygusal hassasiyetin artmasına neden olabilirken, testosteron daha agresif davranışlar ve risk alma eğiliminde artışa yol açabilir.

Bu hormonlar, ergenin duygusal durumunda dalgalanmalara neden olabilir.

Ergenler daha hassas, öfkeli veya depresif hissedebilirler. Örneğin, östrojenin etkisiyle ergenin ruh hali daha değişken hale gelebilir. Bunun yanında bu dönemde, beynin stresle başa çıkma kapasitesi henüz tam olarak gelişmediğinden, ergenlerin kortizol seviyeleri daha yüksek olabilir.

Ergen, okulda, ailede ve sosyal çevrede baskı altında hissedebilir, sınavlar, sosyal baskılar veya ailevi sorunlar gibi durumlarla başa çıkmaya çalışırken daha fazla kaygı hissedebilirler, özellikle sosyal ilişkilerde ve kimlik oluşturma sürecinde zorlanabilirler. Bu da yalnızlık, depresyon veya anksiyete gibi psikolojik sorunlara yol açabilir.

Bu biyolojik ve psikolojik gerçekliği bilmek, farkında olmak ve kabullenmekle işe başlayabilirsin.

Burada en önemli şey, duygularını tanıyıp yönetmektir. Mesela kendi duyguların ile ailenin istek ve talepleri çatıştığında aileleri suçlamadan, (stres, anksiyete, risk alma, romantik ilişkiler gibi durumladra) bunların kendi ergenlik dönemi biyolojik gelişmelerine bağlı duygular olabileceğini aklında bulundurman önemlidir.

Ergenler bu dönemde artan adrenalinin etkisiyle daha fazla heyecan ve gerginlik hissedebilir, bu da davranışlarını daha aşırı hale getirebilir. Örneğin, duygusal patlamalar, öfke krizleri veya aşırı tepkiler gösterebilirler.

Adrenalin artışı, ergenin daha fazla risk almasına ve sınırları zorlamasına neden olabilir. Bu, alkol kullanımı, tehlikeli oyunlar veya riskli sosyal davranışlar şeklinde olabilir.

İşte burada kendine sağlam sınırlar koymak, dini, kültürel ve ailevi değerlere bağlı kalmak çok önemlidir. 

Bu dönemi zarar görmeden veya daha az zararlı geçirebilmen için, yapacağın riskli işlerde bir aile büyüğü, öğretmen veya yakın arkadaşlarla istişare etmen de beden ve ruh sağlığın için çok önemlidir.

Aile ve sosyal ilişkiler

Ergenlik dönemi, beynin özellikle karar verme, planlama ve sosyal davranışlarla ilgili bölgesi hala geliştiği bir süreçtir. Bu, bazen aşırı duygusal veya düşüncesiz davranışlara yol açabilir.

Nitekim, ergenler bazen daha az düşünerek ve ani duygusal tepkilerle hareket ederler. Bu da aileleri ile aralarının açılmasına ve sürekli gerginlik yaşamalarına neden olur.

Bunun farkında olup, bir olay veya söz karşısından hemen tepki vermek yerine olayları, biraz zamana bırakmak daha sağlıklı kararlar alınması açısından önemlidir.

Bu gibi durumlarda ailenle ve arkadaşlarınla açık iletişim kurmaya çalışmak, onları da dinlemek, suçlamalardan uzak kalmak ve duygularını karşı tarafı rencide etmeden açık ve net ifade etmen sorunların çözümünde sana kolaylık sağlar.

Kimlik ve değerlerini iyi tanı

Ergenlik dönemi kişinin kimliğini oluşturduğu bir dönemdir. Bu dönemde ergen farklı kimlik arayışlarına girebilir. Bunun için, kendi dini ve kültürel değerlerini iyi anlamak, kendisini iyi tanımak suretiyle sağlam bir kimlik ve kişilik inşa edebilirsiniz.

Faydalı alışkanlıklar edinin

Bu dönemde kazanılan alışkanlıklar uzun süre kişinin hayatını biçimlendirir. Onun için ergenlik döneminde kendi kimliğine ve kişiliğine uygun olumlu alışkanlıklar edin ve bunların kalıcı olmasına çalış.

Mesela kitap okumak, yeni beceriler öğrenmek, kendini geliştirmek, ibadetlerini düzenli yerine getirmek, Kuran, Kuran tefsiri, ilmihal ve siyer kitaplarını düzenli okumak gibi.

Genel öneriler

Kendine dikkat et; sağlıklı beslen ve yeterince uyu. Bu durum hem zihinsel hem de fiziksel gelişimini destekler.

Sosyal medyada fazla zaman geçirmemeye dikkat et; bu, özgüvenini olumsuz etkileyebilir. 

Her durumda sabırlı ol; bu dönemde yaşadığın değişimlerin geçici olduğunu unutma.

Kendi potansiyelini keşfetmek ve geliştirmek için bu dönemi bir fırsat olarak görmelisin.

Doğru arkadaşlıklar kurarak, seni destekleyen insanlarla vakit geçir.

Maddi ve manevi dengeyi sağlamak, ileride daha güçlü ve bilinçli bir birey olmanı sağlayacaktır.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet