Eğer aceleye gelir veya menin gelmez ise sana namaz abdesti almak düşer, hadisi mensuh mudur?

- Ebu Said el Hudri(ra): “Rasulullah (sav) ensardan birine haber göndermişti, o da başından su damlayarak geldi. Hz Peygamber: ‘Herhalde sana acele ettirdik’ buyurdu. O da: ‘Evet’ dedi. Bunun üzerine Rasulullah (sav):’Eğer aceleye gelir veya menin gelmez ise sana namaz abdesti almak düşer’ buyurdu’’ demiştir. Kaynak: Buhari, Abdest.
- Cinsel birliktelikte gusül gerektiğini biliyoruz. Bu hüküm sonradan nesh mi olmuştur?

Değerli kardeşimiz,

“Su ancak sudan dolayı gerekir.” (Müslim, Ḥayız, 80-81) anlamındaki hadis, sahabenin cumhuru ile onlardan sonra gelen ulemaya göre mensuhtur. Onlara göre buradaki nesihden maksat, vakti ile meni gelmeksizin yapılan cinsel ilişkiden dolayı yıkanmak farz değilken, daha sonra farz olmuştur.

İbni Abbas (ra) ile başkalarına göre ise hadis mensuh değildir. Zira bundan maksat, uyku halinde ihtilam olduğunu görüp de menisi gelmeyen kişi hakkındadır, bu durumda gusül gerekmez. Bu hüküm her zaman geçerlidir. (bk. Ahmed Davudoğlu, Sahih-i Müslim, Tercüme ve Şerhi, ilgili hadisin şerhi)

İslam dininde kadın erkek bütün insanların doğuştan manevî bir temizliğe (fıtratullah) sahip oldukları kabul edilmekle birlikte, temel ibadetler için bazı maddî temizliklerin yerine getirilmesi şart koşulmuştur.

Bu temizliklerden biri de cenabetten temizlenmek için yıkanmaktır. Bu manevî kirlilik cinsî tatmin esasına dayanır ve başlıca iki şekilde, cinsî münasebette bulunulması veya meninin herhangi bir sebeple cinsî zevk vererek gelmesi (inzal vaki olması) şeklinde gerçekleşir.

Cinsî münasebette bulunulduğu halde -ki bunun, “haşefe”nin kadının cinsel organına girmesiyle gerçekleştiği kabul edilir- meni gelmemişse fakihlerin büyük çoğunluğuna göre hükmen cinsî tatmin vuku bulduğundan yıkanmak gerekir.

Ashaptan itibaren bazı fakihlerle Zahirî fıkıhçıları bu durumda yıkanmayı gerekli görmemişlerdir. Çünkü benzer bir durumla karşılaşan ashaptan birine Hz. Peygamber, “Yıkanmak, sadece meninin gelmesiyle icap eder.” anlamında, “Su (gusül) sudan (meni) ötürü gerekir.” (Müslim, Ḥayız, 80-81) diyerek, bu tür hallerde yıkanmanın zaruri olmadığını ifade etmiştir. Soruda geçen rivayet işte budur.

Çoğunluk ise ihtiyatla hareket etmenin yanı sıra, söz konusu hadisin içerdiği hükmün ilk zamanlar tanınan bir ruhsat olup sonradan kaldırıldığına ve cinsî münasebette meni gelmese bile guslün gerektiğine dair diğer hadisleri (Müslim, Hayız, 87-89; Ebu Davudd, Ṭaharet, 83) esas almıştır.

Ayrıca bu konuda icma bulunduğu da kaydedilmiştir. (Şevkani, 1/259-262)

Buna göre, cinsel ilişkide meni gelmese bile kişi cünüp olur ve gusül alması gerekir.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet