Bilişsel ön yargı nedir, kötü mü?

- Bilişsel ön yargı nedir? Bilişsel ön yargılarımızın farkına varmak neden önemlidir?
1. Bilişsel ön yargı çeşitleri nelerdir, nasıl kategorize edilirler?
2. Neden bilişsel ön yargılara başvururuz? Bilişsel ön yargılar her zaman kötü müdür?
3. Bilişsel ön yargıları ile mantık hataları arasındaki fark nedir?
4. Bilişsel ön yargıları azaltmanın yolları nelerdir?

Değerli kardeşimiz,

Bilişsel ön yargı, insan beyninin ayrıntılı muhakeme ve değerlendirmede bulunmadan hemen kestirme yargılarda bulunmasına denir. Düşünce ve mantık hatalarına düşmemek için bunun farkına varmak önemlidir

Türleri sırasıyla şöyledir:

Doğrulama ön yargısı: Mevcut inançlarını doğrulayan bilgileri aramak ve bunlarla çelişen bilgileri görmezden gelmek.

Çerçeveleme etkisi: Bilginin nasıl sunulduğuna bağlı olarak farklı seçimler yapmak.

Demirleme ön yargısı: Aldıkları ilk bilgiye çok fazla güvenmek.

Hindsight ön yargısı: Bir olayın önceden tahmin edilebilir olduğuna veya gerçekleştikten sonra tahmin edilmesi gerektiğine inanmak.

Ulaşılabilirlik ön yargısı: Kolayca ulaşılabilen bilginin önemini abartmak.

Seçim yanlılığı: Belirli insan gruplarının bir çalışmaya dahil edilme olasılığı daha yüksektir, bu da yanlı sonuçlara yol açar.

Geçicilik ön yargısı: Önemine bakılmaksızın yakın tarihli olaylara veya bilgilere daha fazla ağırlık verilmesi.

Aşırı güven ön yargısı: Kendi yeteneklerine veya yargılarına çok fazla güvenmek, bu da kötü karar vermeye yol açar.

Mantık hataları ile bilişsel ön yargı arasında derin teemmülün eksikliği bağlamında ortaklık vardır. Her ikisinde de zihnin kendini sorundan uzaklaştırmak istemesi vardır.

Bundan kurtulmanın yolu durup düşünmek, teenni ile hareket etmektir. Zihnin kolaycılığından kurtulup onu biraz yormak ve alternatifli düşünmektir.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet