Basar ve rü'yet arasındaki fark nedir?

Değerli kardeşimiz,

Basar kelimesi, görme organı olan göz için kullanılır. “EBSERE” fiili gözle görmeyi ifade eder. Aynı kökten gelen “B-S-R” sülasî fiili akıl ve gönülden görmeyi ifade eder. Yine aynı kökten gelen “BASÎRET” ise, marifet, derin bilgi, kalbî müşahede için kullanılır.

Bu açıklamalardan anlaşılıyor ki, “BSR” kök harflerinden türeyen kelimelerin çoğu, genellikle gözle görmeyi ifade eder. Bunun yanında bazı kelimeler Türkçe’de de kullanıldığı gibi, manevî görüşü anlatan basiret manasında kullanılır.

Rüyet ise, üç-dört manada kullanılır:

a. Gözle görmek: “Sonra muhakkak ki onu/cehennemi ayne’l-yakîn şeklinde göreceksiniz.” (Tekasür, 102/7) mealindeki ayette rüyet bu anlamda kullanılmıştır.

b. Vehim ve hayal etme: “İnkârcılar ölürken onların hallerini bir görsen...” (Enfal, 8/50) mealindeki ayette rüyet bu manada kullanılmıştır.

c. Tefekkürle görme: “Ben sizin görmediğinizi görüyorum.” (Enfal, 8/48) mealindeki ayette rüyet bu anlamda kullanılmıştır.

d. Akılla görme: “Gönül gördüğünü yalanlamadı.” (Necm, 53/11) mealindeki ayette rüyet bu manada kullanılmıştır. (bk. Rağıb, Müfredat, ilgili maddeler).

Genel olarak rüyet daha çok manevî, ilmî, aklî manada, basar ise daha çok maddî alanda kullanılır.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet