Banka reklamı yapmak ve reklamlarda açık kadın resmi kullanmak caiz midir?

Hadis-i şerifte "Ahir zamanda günah bir kalmıyor, milyonlar oluyor, Sebep olan işleyen gibidir." ve Risale-i Nur'da "Radyo vasıtasıyla bir haramın sesi, milyonlar günah oluyor." deniliyor. Bir gazetenin santralinde çalışıyorum. Üç ay sonra reklam bölümüne başlayacağım söyleniyor. Ancak gazetede bazen açık kadın bacağı, dekoltesi vb.ve banka reklamları da yayınlanabiliyor. Bunlar caiz mi? Gazeteye böyle reklam sağlarsam ya da gazetenin satışlarına yardımcı olursam, o günahların yayılmasına sebep mi olurum?

Cevap

Değerli kardeşimiz,

Böyle reklamların alınmasında aktif olarak bulunmak mesuliyetlidir. Ama gazetenin dine aykırı olmayan başka işlerini yapmak caizdir.

Reklam ve tanıtma, üretilen malı alıcı ve tüketiciye tanıtmak için yapılan bir faaliyettir. Günümüzde reklamcılık o kadar genişlemiş, mesafe almış ve tutulmuştur ki, her kurum malının üretimini yapmaya başlarken reklam ve pazarlama işlerini de birlikte düşünmekte, bunu bir yan ünite şeklinde kurmaktadır. Modern usûllere başvurarak yapıldığı için, daha da sistemli bir hâl almaktadır.

Reklam, pazarlama, tanıtma kampanyaları, alışverişte gerek duyulan bir hizmettir. Böylece, müşteri yeni üretilen bir maldan haberdar olmakta, ihtiyacını gidermek için fazla zahmet çekip yorulmamaktadır.

Ancak bu işi yaparken, yani bir malın reklamını ve tanıtımını yürütürken, dinimizin hoş görmediği ve yasaklamış olduğu hususlara dikkat etmek lazımdır.

Bu meselede akla gelenler kısaca şunlardır:

- Gerçek beyanda bulunmama. Yani malın gerçek kalitesinin ve değerinin üstünde ifadeler kullanma doğru değildir. Mesela kumaş ikinci üçüncü kaliteye sahipken, birinci kalite gibi göstermeye çalışmak bu kabildendir. Bunda bir yalan beyan bulunmaktadır.

- Diğer bir husus alıcıyı yanıltmaktır. Müşterinin zaaflarını yakalayarak onun aldanmasına ve sonradan pişmanlık duymasına sebep olmaktır. Bunda hem aldatma, hem zarara uğratma, hem de kul hakkına tecavüz vardır.

- Yemin etme. Dikkat edilmeyen bir diğer mesele de, malın reklamını yapan ve pazarlayan kimsenin sık sık yemin etmesi, böylece müşterinin itimadını sağlamaya çalışmasıdır. Eğer bunda bir yalan varsa, zaten yalan yere yemindir; şayet doğru ise, lüzumsuz yere yemin etmek yine uygun değildir.

- Haram yollara başvurarak reklam yapmak da caiz olmaz. Malın reklamını yaparken müstehcen resim ve görüntülere yer vermek gibi.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet