Ayetteki, sizin için din olarak İslamı seçtim, cümlesinin öncesi ve sonrasıyla ilgisi nedir?

- Maide suresi 3. Ayetindeki ''... sizin için din olarak islamı seçtim...'' cümlesi, önceki ve sonraki cümlelerle konu olarak bağlantısız gibi duruyor..
- Hikmeti nedir acaba?

Değerli kardeşimiz,

Önce şunu belirtelim ki, birçok tefsir kaynağına baktığımız halde, Maide suresinin 3. ayetinde yer alan “sizin için din olarak İslamı seçtim...'' cümlesinin önceki ve sonraki cümlelerle olan bağlantısını açıklayan bir ifadeye rastlayamadık.

Bununla beraber, genel bilgilerden hareketle bazı noktalara şöyle işaret edebiliriz:

1. Bu üçüncü ayetin dışında surenin bütünü Medine'de, hicri altıncı yılda nazil olmuştur. Buhari ve Müslim'de, Hz. Ömer'den rivayet edildiğine göre "Bugün size dininizi ikmal ettim..." mealindeki ifadenin yer aldığı ayet Mekke'de, veda haccında, cuma günü, Arefe akşamı nazil olmuştur.

2. “Bugün size dininizi ikmal ettim...” mealindeki ayetin ifadesinden sonra Kur’an’da -başka ayetler indiği halde- ahkâmla ilgili başka hiçbir ayet inmemiştir. (bk. İbn Aşur, ve daha başka tefsirler, ilgili ayetin tefsiri)

Bu sebeple, dinin helal-haram gibi hükümlerin tamamlandığını ifade eden bu cümlenin, ahkâmla ilgili ayetin içinde yer alması belagatin bir tezahürüdür.

3. Bu ayetin başından "Bugün size dininizi ikmal ettim…” cümlesine kadar gelen ilahi hitaplarda, bir ahkâm konusu olan haram yiyecekler beyan edilmiştir. Bu beyanlar arasında bir “mu'tarıza=anti parantez” cümlesi kullanılmıştır.

Bunun hikmeti ise, bu haramların bir zarar ve baskı değil, bir kâmil din ve tam bir nimet cümlesinden olduğunu ve Allah katında hoşnut olunan İslâm dininin sağlam hükümlerinden bulunduğunu ve Müslümanların bu çirkinliklere asla tenezzül etmemeleri gerektiğini özellikle anlatmak suretiyle haramı tekit ve ondan çekinmeyi anlatmaktır.

Bunu takip eden ifadeler ise, bu mu'tarıza cümlesine değil, öncesindeki haramlara bağlıdır. Fakat bu mu'tarıza cümlesinin gelmesiyle bu bağlantıya şöyle bir ifade siyakı verilmiş oluyor:

“Şimdi müminler bugün bu dini olgunluğa erdiklerinden ve böyle pisliklerden kurtulup temiz ve saf tam bir nimete ulaştıklarından dolayı Allah'a teslim olmak ve bağlılıklarını ortaya koymak, ona tam bir itaatte bulunmaya devam etmek suretiyle fiilen Rablerine hamd ve şükür etsinler.”

3. Bu ayette “size dininizi ikmal ettim...” ifadesinin öncesinde yasakların bulunması, sonrasında ise, mecbur kalanlara verilen ruhsatın yer alması,  “dinin ikmali...”nin formel hükümlerle birlikte çok müsamahalı prensipleri de içine aldığını göstermeye yöneliktir.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet