Allah'ın kulundan yüz çevirmesinin alameti, kulunun malayani (boş şeyler) ile meşgul olmasıdır, sözü hadis midir?

"Allah Teala'nın kulundan yüz çevirmesinin alameti, kulunun malayani (boş sözler) ile meşgul olmasıdır."
- Şeklinde bir hadis var mıdır, varsa kaynağı nedir?
- Nasıl anlaşılmalıdır?

Değerli kardeşimiz,

İmam Rabbani, 73. Mektupta bu bilgiye bir hadis rivayeti olarak yer vermiştir. Ancak, bu rivayetin tahricini yapan el-Kazanî, bunu İbn Hacer (el-Heytemi)’nin “Şerhu’l-Erbain li’n-Nevevi, adlı eserinde (bir açıklama olarak) yer verdiğini, bunun aslında Hasan (el-Basri)’nin sözü olduğunu belirtmiştir. (bk. İmam Rabbani, el-Mektubat,1/119/h. no.73)

- Meşhur olan rivayet, Hz. Hüseyin’den gelen rivayettir ki Hz. Peygamber (asm) şöyle buyurdu:

“Kişinin malayani / lüzumsuz işlerle meşgul olmaması, onun İslam’ının güzelliğindendir.” (Mecnau’z-Zevaid, h. no.12636, 12637)

Hafız Heysemi, Ahmed b. Hanbel ve Taberani’nin rivayet ettiği bu hadisin sahih olduğunu bildirmiştir.(bk. Mecnau’z-Zevaid, a.y)

- Bu hadisi Tirmizi de rivayet etmiştir.(Tirmizi, Zuhd, 11)

- Kişinin kendisini ilgilendirmeyen konularla iştigal etmesi, lüzumlu olan işlerden uzak kalması anlamına gelir.

Bu konuyu daha iyi anlamak için Bediüzzaman Hazretlerinin II. Dünya savaşını merak edip onunla hiç ilgilenmemesini gören talebeleri tarafında “Acaba bundan daha büyük bir hâdise mi var? Veya onunla meşgul olmanın zararı mı var?" sorulan suale verdiği cevabını okumak yeterli olacaktır:

“Ömür sermayesi pek azdır. Lüzumlu işler pek çoktur.”

“Birbiri içinde mütedâhil daireler gibi, her insanın kalb ve mide dairesinden ve cesed ve hane dairesinden, mahalle ve şehir dairesinden ve vatan ve memleket dairesinden ve Küre-i Arz ve nev'-i beşer dairesinden tut.. tâ zîhayat ve dünya dairesine kadar, birbiri içinde daireler var. Herbir dairede herbir insanın bir nevi vazifesi bulunabilir. Fakat en küçük dairede, en büyük ve ehemmiyetli ve daimî vazife var. Ve en büyük dairede en küçük ve muvakkat, arasıra vazife bulunabilir.”

“Bu kıyas ile -küçüklük ve büyüklük makûsen mütenasib- vazifeler bulunabilir. Fakat büyük dairenin cazibedarlığı cihetiyle küçük dairedeki lüzumlu ve ehemmiyetli hizmeti bıraktırıp lüzumsuz, malayani ve âfâkî işlerle meşgul eder. Sermaye-i hayatını boş yerde imha eder. O kıymetdar ömrünü kıymetsiz şeylerde öldürür. Ve bazan bu harb boğuşmalarını merak ile takib eden, bir tarafa kalben tarafdar olur. Onun zulümlerini hoş görür, zulmüne şerik olur..” (bk. Şualar, On Birinci Şua, Dördüncü Mesele, s. 202)

İlave bilgi için tıklayınız:

- Malayani ne demektir? Sadece dünyaya ait olup ahiretle ilgisi olmayan...

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet