“Ümmetimden iki sınıf salâha ererse insanlar da salâha erer: yöneticiler ve âlimler” hadisinin kaynağı ve sıhhat durumu nedir?

- Bu iki sınıf salaha ererse ümmet nasıl salaha erer?

Değerli kardeşimiz,

“Ümmetimden iki sınıf var ki, onlar salâha ererse insanlar da salâha erer: âmirler / yöneticiler ve fâkihler.” (bk. Kenzu’l-ummal, 6/30).

İmam Gazalî de bu hadis rivayetine yer vermiş.(İhya, 1/13), ancak Zeynu’l-Irakî bu rivayetin zayıf olduğunu söylemiştir.(Tahricu ahadis’l-İhya-İhya ile birlikte- a.g.e).

Diğer bir rivayet ise şöyledir:

“İnsanlardan iki sınıf  var ki, onlar salâha ererse insanlar da salâha erer; onlar fesada girerse insanlar da fesada girer: âlimler ve âmirler / yöneticiler.” (bk. Kenzu’l-ummal, 10/191).

Bu hadis rivayetlerinde toplumun iki unsuruna dikkat çekilmiştir. Bunlardan biri âlimlerdir. Bir toplumun -maddî ve manevî olarak- doğru yolda ilerlemesi için elbette alimlere ihtiyaç vardır. Eğer işin ehli olan ilim adamları varsa, halk da onları rehber edindiği için düzgün ve sağlıklı bir çizgide hayat sürme imkanına sahip olur. Eğer insanların maddî manevî yolunu aydınlatma görevini üstlenmiş olan alimler yanlış yolda giderse, onları rehber kabul eden insanların durumu da bozuk bir çizgide sürer. Ne güzel demişler: “Yarım hoca dinden, yarım doktor candan eder...”

İkinci unsur ise, yöneticilerdir. Bunlar işin ehli kimseler ise, toplumda maddî manevî huzuru temin ederler, dünya ve ahirette mutluluğu netice veren işler yaparlar. İnsanlar da onların bu güzel ve âdil yönetimlerinden memnun olarak -toplumun güzel bir mecrada yürümesi için müspet davranışlarıyla- onlara yardımcı olurlar.

Şayet  bir toplumda beceriksiz, yanlış yolda olan zalim yöneticiler söz konusu ise, memlekette fitne fesat kol gezmeye başlar. Çünkü “balık baştan kokar.” 

“İnsanlar yöneticilerinin dini üzere olur.” (Aclunî, Keşfu'l-Hafa, 2/311)

mealindeki hadiste işaret edildiği gibi, insanlar  -genellikle- yöneticilerinin bulunduğu çizgide yürümeyi bir zorunluluk olarak görürler. Bu durum her zaman gözle görünen bir realitedir…

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet