“Onun ayetlerinden sonra hangi hadise inanıyorlar.” ayeti hadisleri yok mu ediyor?

- Kur'an ve Kur'an'la birlikte açıklayıcı+detaylandıran+kural getiren kitaplar-sözler (hadis) olduğunu söyleyenler için Allah ayetinde şöyle buyurur:
"İşte bunlar, Allah'ın ayetleridir ki, onları sana hak olarak okuyoruz. Hâl böyle iken, Allah'tan ve O'nun ayetlerinden sonra hangi hadise / söze inanıyorlar?" (Casiye, 45/6)
"Artık bundan sonra hangi söze/hadise iman edecekler." (Mürselat, 77/50)
- Yukarıda alıntı yaptığım sözler, sosyal paylaşım sitelerinde büyük bir izleyici kitlesi olan Hz. Muhammed (sav) Efendimizin adını kullanarak paylaşım yapmıştır ve ben bunları cımbızlamak “ayetleri kendi kafalarına göre yorumlamak”la suçladım ve haklı olduğuma inanıyorum. Yukarıdaki sözleri söyleyen insan bizim dinimize açıkça saldırıda bulunduğunu iddia ediyorum. Bu akla ve mantığa sığmıyor...

Değerli kardeşimiz,

Bu ayetlerin hepsinde söz konusu olan “hadis” kelimesi, "söz" anlamına gelir. Bildiğimiz hadislerle hiçbir ilgisi yoktur.

"Onlar artık bundan (Kur'an'dan) sonra hangi söze inanacaklar." (Mürselat, 77/50)

mealindeki ayette söz konusu olan “hadis” kelimesi mealde de / parantez içinde gösterildiği gibi, "söz" manasında kullanılmıştır. Bildiğimiz hadislerle yakından uzaktan bir alakası yoktur.

“...Artık Allah'tan ve onun ayetlerinden sonra hangi söze inanacaklar?" (Casiye, 45/6)

mealindeki ayette de aynı şey söz konusudur. Zaten ayetin akışı, gelişi de buradaki “hadis” kelimesinin söz anlamının dışında bir manaya imkân vermez.

Çünkü bir önceki ayetin meali şöyledir:

“Gece ve gündüzün peş peşe gelip müddetlerinin uzayıp kısalmasında, Allah’ın gökten bir rızık, yani yağmur indirip onunla ölümünden sonra yeryüzünü diriltmesinde, rüzgârları evirip çevirmesinde, akıllarını kullanıp düşünecek kimseler için Allah’ın kudretine ve hikmetine dair birçok deliller vardır.” (Casiye, 45/5)

Görüldüğü gibi, konu Allah’ın varlığı ve birliğine kevnî ayetlerle delil getirilmiştir. Ardından da konumuz olan ayete yer verilmiştir:

“İşte (kâinatın yaratılışından ve daha başka pek çok hakikatten bahseden) bunlar / bu ayetler Allah’ın ayetleridir ki, gerçeğin ta kendisi olarak (Cebrail vasıtasıyla) sana okuyup beyan ediyoruz. Allah’a ve onun ayetlerine inanmadıktan sonra, onlar acaba daha hangi söze inanacaklar?”

Burada hiçbir şekilde söz konusu olmayan Hz. Peygamber (asm)'in sözleri manasındaki hadislerden söz edilmesi asla ihtimal dahilinde bile değildir. Böyle bir ihtimal olmadığı içindir ki, hiçbir tefsirde böyle bir görüşe yer verilmemiştir. (Misal olarak bk. Taberi, Zemahşeri, Razî, Maverdi, Kurtubî, İbn Kesir, Beydavî, Nesefî, Ebu’s-Suud, Şevkani, İbn Aşur, Alusi, Sabunî, V. Zuhaylî, ilgili ayetin tefsiri)

- Bazı tefsirlerde meal olarak -konuya daha açıklık getirecek- şu yorumlar yapılmıştır:

“Allah’tan... sonra” ifadesinin aslı “Allah’ın hadisinden (sözünden / Kur’an’dan) sonra” şeklindedir. Çünkü Kur’an’da “hadis” sözcüğü Kur’an için kullanılmıştır. (bk. Zemahşeri, Beydavî, ilgili yer)

Söz konusu ayetten sonra gelen şu ayetlere bakan akıl ve izan sahibi herkes buradaki “hadis”ten maksatın Hz. Peygamber (asm)'in sözleri olmadığını bilir. İşte ilgili ayetlerin meali:

“Yalana, sahtekârlığa, günaha dadanan her kimsenin vay haline! Böylesi, Allah’ın kendisine okunan ayetlerini işitir de sonra kibrine yediremeyip büyüklük taslayarak, sanki onları hiç işitmemiş gibi inkârında direnir. Ona gayet acı bir azabı müjdele!” (Casiye, 45/7-8)

- Kur’an’da “hadis” kelimesinin söz anlamında kullanıldığının en büyük delili yine Kur’an’dır.

“Allah hadisin (sözlerin) en güzelini indirmiştir.” (Zümer, 39/23)

mealindeki ayetin ifadesi, konuyla ilgili hezeyanları savuranların yüzlerine aşk edilmiş büyük bir tokattır, bir sille-i tediptir.

Bizim onlara tavsiyemiz, bir an önce tövbe etmeleridir.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet