Yaşarmayan gözde hayır yok mu?

- Bu hadis kaynağı, sıhhat durumu ve açıklaması nasıl?
"Yaşarmayan gözde hayır yoktur."

Değerli kardeşimiz,

"Yaşarmayan gözde hayır yoktur." manasında bir hadis rivayetine rastlayamadık.

Ancak yaşaran ve ağlayan gözlerin faziletiyle ilgili ayet ve hadislerden, ağlamayan ve yaşarmayan gözün, bazı hayırlardan ve bereketlerden mahrum kalabileceği söylenebilir.

Örneğin, Peygamber (asm) Efendimiz,

“أعوذ بك من عين لا تدمع ونفس لا تشبع وقلب لا يخشع Allah'ım! Yaşarmayan gözden, doyumsuz nefisten ve ürpermeyen kalpten sana sığınırım.” (İbn Hacer, Fethu’l-bari, 11/143)

diye dua etmiştir.

Hadislerde biri haberi mana diğeri de inşai mana olmak üzere iki mana vardır.

Haberi manaya göre; Peygamber Efendimiz (asm) böyle bir dua ediyordu, siz de böyle dua edin, demektir. Ama bu dua ile asıl verilen mesaj şu olmalıdır:

Gözlerimiz yaşarmalı, nefislerimiz doyumlu olmalı ve kalplerimiz duyarlı olmalıdır.

Allah’a karşı duyulan saygı (haşyet) biraz da gözyaşlarında ifadesini bulmaktadır. Gözü yaşarmayan insanın kalbinin yumuşaklığı ve güzel duygularla bezenmiş olduğu şüphelidir. Duygulu insan ve kavrayışı yerinde olan kişi, bu iç hâlini zaman zaman gözyaşları şeklinde dışa vurur.

Nitekim “(Kur’an okunduğu zaman) ağlayarak yüzüstü secdeye kapanırlar. Kuran onların saygısını artırır.” (İsra, 17/109) mealindeki ayette ağlamanın önemine işaret edilmiştir.

Ağlamak ve gözlerin yaşarmasıyla ilgili bazı hadisler de şöyledir:

“Eğer siz, benim bildiklerimi bilseydiniz, mutlaka az güler, çok ağlardınız.” (Buhârî, Küsuf 2)

“Allah korkusuyla gözyaşı döken kişi, sağılmış süt memeye dönmedikçe cehenneme girmez. Cihad tozu ile cehennem dumanı asla bir araya gelmez.” (Tirmizî, Fezailu’l-cihâd 8)

“Başka bir gölgenin bulunmadığı kıyamet gününde Allah Teâlâ, yedi sınıf insanı, arşının gölgesinde barındıracaktır: Bunlardan biri de tenhada Allah’ı anıp gözyaşı döken kişi.” (Buhari, Ezan 36)

“Sinek başı kadar bile olsa, gözünden Allah korkusuyla yaş çıkan ve bu yaşı yanaklarına değecek kadar akan hiçbir mümin yoktur ki, Allah onu (ebedî) ateşe haram etmesin!” (İbn-i Mace, Zühd, 19)

“Allah katında iki damla ve iki izden daha sevimli bir şey yoktur: İki damla; haşyetullah (kulun işlediği günahlar sebebiyle veya Allah’ın celâl sıfatlarının kendinde tecelli edeceği düşüncesiyle kalbinde duyduğu endişe) sebebiyle akan gözyaşı ile Allah yolunda akıtılan kan damlasıdır. İki iz de Allah yolunda (cihad ederken) bırakılan iz ile Allah’ın farzlarından birini eda esnasında bırakılan izdir.” (Tirmizî, Fedâilü’l-Cihâd, 26/1669)

Demek ki, yaşarmayan ve ağlamayan göz ve o gözün sahibi, burada sayılan ve sayılmayan nice rahmetten ve hayırdan mahrum kalabilir.

Müminlerin Allah için döktükleri gözyaşları, fâni gecelerin ziyneti, kabir karanlıklarının kandilleri, cennet bahçelerinin şebnemleridir. Cenab-ı Hak, Kuran-ı Kerîm’in hikmet ve esrarı karşısında duygulanmayan yürekten ve Allah için yaşarmayan gözden cümlemizi muhafaza buyursun. Âmin!..

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet