Sirke yemek caiz midir?

Değerli kardeşimiz,

Sirkenin helal olduğu birçok hadiste geçmektedir. Örneğin, Câbir radıyallahu anh’tan rivâyet edildiğine göre Hz. Peygamber Efendimizin (asm) önünü üç parça ekmek getirilir. Efendimiz ekmeğin birini kendi önüne, diğerini Câbir’in önüne koyup, üçüncü parçayı da aralarında taksim ettikten sonra:

“Ekmekle yiyeceğimiz bir katık yok mu?” diye sorar.

"Hayır; ama biraz sirke var", denilince,

“Getirin onu, sirke ne güzel katıktır.” buyurur.  (Müslim, Eşribe, 164-169; Ebû Dâvûd, Et’ime 40; Tirmizî, Et’ime 35; Nesâî, Eymân 21)

Başka bir hadiste ise, Peygamberimiz (asm),

“Sirke ne güzel bir katıktır. Allah'ım! Sirkeyi bereketlendir. Zira sirke benden önceki peygamberlerin de katığı idi. İçinde sirke bulunan ev, katık sıkıntısı çekmez.” (İbn Mâce, Et’ime 33,  h. no: 3318) buyurur.

Hattâbi’ye göre, Hz. Peygamber'in (asm) bir katık olarak sirkeyi överken aslında yemeklerde tutumlu olmayı, israftan ve oburluktan kaçınmayı, nefsin var gücüyle yemeye sarılıp ona güvenmekten uzak kalmasını övmüştür. Sirkeyi ve sirke gibi ucuz ve kolaylıkla temin edilen katıkları, diğer katıklara tercih ediniz. Fazla pahalı yemekler yemeye kendinizi alıştırmayınız. Çünkü ağır yemekler şehveti artırır, şehvet ise hem dine hem de vücuda zararlıdır.

Nevevî ise Hattabi’nin bu yorumunu aktardıktan sonra, “Doğru olanı, bu cümleyi gerçek anlamında kabul etmektir. Bu da hadisin sirkeyi övmesidir. Yiyecekte iktisad etmeye ve nefsani isteklere dalmayı bırakmaya gelince, bu durum başka rivayetlerden anlaşılmaktadır.” şeklinde açıklama yapar. (bk. Nevevi, Şerhu Müslim, ilgili hadisin şerhi)

Sindi de hadisin sirkeyi övmekle ilgili cümlesi hakkında özetle şöyle der: Resûl-i Ekrem (asm) sirkenin katık olabileceğini ve güzel bir katık olduğunu açıklamıştır. Ancak  maksadı, sirkenin süt, et, bal ve çorba gibi katıklardan güzel ve üstün olduğunu söylemek değildir. Bu açıklamanın nedeni, kendisine ikram edilen sirkenin katık olmaya elverişli olduğunu açıklamaktır. (bk. Sünen-i İbni Mâce Tercemesi ve Şerhi, Kahraman Yayınları, 9/71-72)

Son hadisin bitimindeki "İçinde sirke bulunan ev fakirleşmez." cümlesi bir duâ ve dilek mânâsına yorumlanabilir. Yâni böyle bir ev halkı fakirleşmesin, anlamında bir duadır. Ayrıca, sirke bulunan ev halkı katık açısından sıkıntı çekmezler, çünkü sirke katık olmaya yarar, anlamında yorumlamak da mümkündür. (bk. Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Şerhi, Şamil Yayınevi: 13/453)

Sirke, Hz. Peygamber (asm)'in beğendiği ve övdüğü katıklardandır. Çünkü temini kolay ve ekonomiktir. Kanaatkar insanların yediği bir katıktır.

Özetle, hadislerle ilgili olarak alimlerin açıkladığı ve günümüzde bilimsel yollarla ulaşılan özelliklerin hepsinin kasdedilmiş olması mümkündür.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet