Şeker alkolü bulunan gıdaları ve ilaçları kullanmak caiz midir?

- Kullandığım ilaçta Mannitol E421 diye bir madde var. Bunu araştırdığımda şeker alkolü diye bir şeyle karşılaştım. Bu bildiğimiz alkol mü yoksa başka bir şey mi bilmiyorum.  İnternetteki bir sitede yazdığına göre bu maddede (etanol) etil alkol yokmuş..
- Ayrıca aynı sitede Katar tarafından bu Mannitol E421 maddesine helaldir diye fetva verildiği yazıyordu. Ancak yine de eğer bu ki bu madde içilmesi normalde caiz olmayan bir alkolse ilacı içerken besmele çekmenin dinen bir sakıncası var mı? Yani haram mı?
- Ayrıca şeker alkol olarak bilinen maddenin sakız, çikolata, unlu mamuller, reçel, jöle, marmelatlar, kahvaltılık tahıllar ve pudingler gibi ürünlerin üretimlerinde kullanıldığını duydum, içinde şeker alkol cinsleri olan bu gıdaları kullanmak caiz olur mu?

Değerli kardeşimiz,

Bu maddenin ne olduğunu öğrenmek için ansiklopediye baktım. Şu bilgiyi veriyor:

“E421 kodlu mannitol, kozalak ağacı, su yosunu ve mantar gibi birçok bitkide bulunan doğal bir karbonhidrat alkolüdür. Ticari olarak glikozdan (dekstroz) üretilir. Enerjisi 1.6kal/g ’dır. Karbonhidrat alkolü tanımı kimyasal bir tanımlamadır; mannitol, alkol içermez. Mannitol de ksilitol ve sorbitol gibi karbonhidrat alkolüdür. Ancak mannitol, sıvı solüsyonlarda hidrojen iyonu kaybeder ve bu da solüsyonu asidik yapar. Bu nedenle mannitol, sodyum bikarbonat gibi pH düzenleyici bir madde olarak kullanılmaz.”

Bu madde haram olan alkolü içermediğine göre, kullanılmasında da bir sakınca yoktur.

- Bir ilacın içinde alkol varsa onu kullanmak (vücuda sürmek, yemek, içmek) caiz midir?

Bu konuyu uzunca açıklayan çağdaş fıkıh alimi Abdülkerim Zeydân şu sonuca varıyor:

“Fukahânın buraya kadar naklettiğimiz sözlerinden çıkardığımız netice şudur: Necis, pis ve haram maddeler temiz bir mayi içinde eriyip kaybolduğu veya başka bir madde ile beraber pişirildiği yahut yakıldığı ve böylece —daha önceki— vasıfları yok olduğu zaman, önceki isimlerinden de çıkarlar, artık bunlar değişmeden önceki şeyler olmayıp, başka maddeler olmuştur, temizdir ve onları kullanan haram kullanmış olmaz. İşte buna dayanarak diyoruz ki; alkollü ve sarhoşluk veren maddelerin az bir miktarı, eriyip kaybolacak; rengi, tadı, kokusu kalmayacak şekilde bir ilâca katılmış olduklarında, erime yanma veya pişme suretiyle başka şeye dönüşen necâsete kıyas edilirler; dolayısıyla haram olma vasıfları kalkar ve bu gibi ilâçları içmek caiz olur.” (Zeydân’ın değerli makalesi için İslamın Işığında Günün Meseleleri’ne bakılabilir).

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet