Savaşta yaralanan bir düşmanı öldürmek caiz midir?

- Bir çatışmada yaralanan -düzelmesi mümkün olmayacak, ölmek üzere olan- bir düşmanı bulduğumuzda onu vurmak cinayet midir?
- Acılarını dindirmek adına vurmak caiz midir?

Değerli kardeşimiz,

- Anlayabildiğimiz kadarıyla, soruda yer alan “çatışma”dan maksat cihaddır.

- Cihad, İslam devleti tarafından yapılması emredilen bir savaştır.

- Bu emir, fıkıh kaynaklarında belirtilen şartlarda yapılır.

- Bu şekilde resmi ve meşru bir zeminde cereyan eden bir cihad esnasında, savaşa katılmış ve yaralanmış bir düşman kâfiri bulduğumuz zaman onu öldürebiliriz. Çünkü o, savaşa katılmış ve Müslümanlara karşı savaşmıştır.

- Burada İslam hukukunun şu ilkesini de belirtmekte fayda vardır: "Savaş esnasında öldürülmesi caiz olan her düşman savaştan sonra (esir alındığında) da öldürülebilir." Bunun anlamı şudur:

Savaşçı olan bir düşman savaştan sonra da öldürülebilir. Fakat savaşçı olmayan (savaşa katılması düşünülmeyen) kadın, çocuk, deli, yaşlı ve kilise, havra gibi mabetlerde ibadetle meşgul olan kimseler, ziraatıyla meşgul olan çiftçi, hasta olanlar, el ve ayakları çaprazlama kesilen insanlar, kör olan kimseler gibi fiilen savaşmaları söz konusu olmayanlar, savaş devam ederken de bittikten sonra da öldürülmezler.

Savaş devam ederken öldürülmesi caiz olmayan kimselerin, savaştan sonra da öldürülmeleri caiz değildir. Bunun bir istisnası çocuk ve aklen özürlü olanlardır. Bunlar savaştıklarında savaş esnasında öldürülürler, Fakat savaş sona erdiğinde öldürülmezler. (bk. V, Zuhayli, eFıkhu’l-İslami, 6/421423)

- Şunu da unutmayalım ki, savaştan sonra öldürülenler işledikleri suçun cezası olarak öldürülürler. (Zuhayli, a.y)

- Buna göre, savaş devam ederken, öldürülmeleri caiz olmayanlar arasında yer alan kimseleri öldürmek caiz değildir.

- Bizzat savaş esnasında yaralanmış olan bir düşmanı bulduğumuzda, onu hemen öldürmemek İslam’ın ön gördüğü şefkatin bir gereğidir. Şayet öldürülmesi uygun görülse bile, bunu üst komutana haber vermeden yapmamak gerektiğini düşünüyoruz. Şayet öldürülmesinde herhangi bir maslahat bir yarar yoksa, öldürülmemelidir.

- Acısını dindirmek adına öldürmeyi de tercih etmemek gerekir. Çünkü bir insan sırf acısının dinmesi için öldürülmez. Böyle bir sebep hükmün illeti olarak kabul edilmesi, birçok Müslüman hastaya da bunu tatbik etmenin cevazına fetva vermek anlamına gelir ki bu doğru değildir.

- Son sözümüz, bize göre, savaşta da İslam’ın verdiği yüksek ahlakı ve ulvi iman şefkatini göstermek, dolayısıyla İslam’a herhangi bir zararı düşünülmeyen esirleri, yaralıları -öldürülmeleri caiz bile olsa- öldürmemek İslam’ın genel ruhuna daha uygun olduğunu düşünüyoruz. Bu gibi kimselerin öldürülmelerinin maslahata daha uygun olduğunu tespit emek için de bu iş mutlaka kolektif şuurun temsilcisi olan bir heyetle istişareden sonra olmalıdır.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet