Rızkı Allah mı takdir ediyor?

“Muhakkak sizden birisi rızkını tamamen (kendisine takdir edilen) alıncaya kadar elbette ölmez. O halde rızkınızın geciktiğini düşünmeyin ey insanlar Allahu teladan korkun ve rızkınızı talepte güzelce hareket edin helal olanı alın ve haram olanı terk edin.” (Hakim, el Mustedret)
- Bu hadis yaşantıyla çelişmez mi -haşa- çünkü bazı işverenler maaşı vermiyor ve böylece işçilerde parasını alamıyor. Parantez içinde "kendisine takdir edilen" diyor ya bunu nasıl anlamamız lazım bazı işverenler vermiyor onu Allah mı takdir ediyor?

Değerli kardeşimiz,

İlgili hadis-i şerif şöyledir:

“Ey insanlar! Allah’tan sakının ve rızkınızı güzel yoldan isteyin. Hiç kimse Allah’ın kendisine takdir ettiği rızkı elde etmeden ölmeyecektir. Öyleyse Allah’tan sakının ve rızkınızı güzel yoldan isteyin. Helal olanı alın, haram olanı terk edin!  (İbn Mace, Ticaret, 2)

Bir ağacın meyvelerini o ağaç takmadığı ve o ağacın hakiki anlamda meyveler benim diyemeyeceği gibi, insanlar da o ağaç gibidir; onlardaki nimetleri de Allah vermiştir, onların da ellerindekilerin de hakiki sahibi Allah’tır.

Unutmamak gerekir ki, insanı yaşatan sebepler değildir. Örneğin bir insan, bütün sebeplere riayet ediyor ve yaşamı için her şey var diye onun vefat etmeyeceği anlamına gelmez.

Bu hadiste ifade edilen mana, her insan için Allah'ın takdir ettiği rızık bitmedikçe vefat etmez. Bir insan vefat etmişse demek ki rızkı da bitmiş deriz. Vefat etmediği sürece demek ki rızkı bitmemiş deriz.

Şu hâlde asla harama girmemek gerekir. Haşa, vefat ederiz diye harama girmeye gerek yok, Allah her canlının yaşaması için gerekli rızka kefildir.

Mümine düşen, rızkını helal yoldan temin etmek için çalışıp çabalamaktır. Rızkın Allah’tan olduğuna inanarak tevekkül etmektir. Aldatarak, hile ile insanları kandırıp haksız kazanç elde etmekten kaçınmaktır. Rabbimiz, kendi rızası yolunda harcanan hiçbir emeği karşılıksız bırakmaz.

Bu hadis, dünya malını ve rızkı talep ederken mutedil olmayı, yani talepte kusur etmemeyi ve aşırı hırsa da kapılmamayı, bunu meşru ve helal yoldan kazanmaya çalışmayı emreder.

Mümin, rızkını sadece helal yoldan ve olgunluk içinde aramalı ve haramdan sakınmalıdır. Çok mal kazandı diye daha çok yaşayacağı anlamına gelmez, az kazandı diye de erkek ölecek değildir. O hâlde her durumda sadece helal ile yetinmek gerekir.

“Helal dairesi geniştir, keyfe kafi gelir. Harama girmeye hiç lüzum yoktur.” (Nursi, Sözler, 6. Söz)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet