Neden kesin ve yüzde yüz değil?

Tarih: 15.11.2025 - 18:51 | Güncelleme:

Soru Detayı

Tövbenin kabul edilip edilmediğini bilmek mümkün değildir, diyordunuz. Dün sorduğum soruda tövbenin kabul edildiğinin alametlerinin kaynağı nedir diye sormuştum hadislerdir demiştiniz. Hadislerde Tövbenin alametlerini yazıyorsa Tövbenin kabul edilip edilmediği nasıl bilinmiyor

Cevap

Değerli kardeşimiz,

Tövbenin kabul edilip edilmediği, yalnızca Allah tarafından bilinebilir ve bu konuda kesin bir bilgiye sahip olmak insanın sınırlarını aşar. Ancak, tövbenin kabulü için bazı alametler vardır ki bunlar, kişinin samimiyetini ve dönüşünü gösterir. Tövbenin kabulüne dair hadislerde belirtilen alametler, kişinin tövbe ettikten sonra hayatında değişiklikler, iyi amellere yönelme ve günahlardan sakınma gibi durumları içermektedir.
Tövbe ile ilgili olarak Resulullah (asm) şu hadisi ile bu durumu açıklamaktadır:

"Tövbe eden, hiç günah işlememiş gibidir." (İbn Mace, Tevbe 2, 4245)

Bu ve benzeri hadisler, bir kişinin samimi bir şekilde tövbe etmesi durumunda Allah'ın onu affedeceği umudunu taşımaktadır.

Bununla birlikte, tövbeyi kabul edilen bir kişi, bu kabulün kesin bir işareti olduğuna dair bir bilgiye sahip olamaz. Yani, bir kişi tövbe ettikten sonra bu alametleri görebilir ancak bu, tövbesinin kesin olarak kabul edildiği anlamına gelmez. Kişi, sürekli olarak Allah'a yönelmeli, iyi amellere niyet etmeli ve geçmişteki hatalarından ders alarak ilerlemelidir.

Demek ki, bir kimse, Allah katındaki kesin hükmü %100 bilmez. Yani “Allah benim tövbemi kesin kabul etti” veya “kesin reddetti” diye kesin bilgi sahibi olamayız.

İşte bu yüzden alimler der ki:

“Tövbenin makbul olduğuna kesin hüküm verilemez; ancak kabulüne dair işaretler bulunabilir.”

Durumu şöyle özetleyebiliriz:

Kesin bilgi yoktur. Çünkü bu Allah’ın gizli hükmüdür. Fakat kuvvetli işaretler vardır. Bu işaretler kulun umudunu artırır, tövbeyi pekiştirir.

Alametler, ümit sebebidir.

Kesin hüküm, Allah bildirmedikçe gaybı kimse bilemez.

Neden Allah kesin bilgi vermemiş?

Âlimler üç hikmet söyler:

1. Kul kibirlenmesin, gevşemesin. “Tövbem kesin kabul edildi” diyen gevşer.

2. Kul ümitsizliğe düşmesin. “Kesin kabul edilmedi” denilse bu da umudu kırar.

3. Tövbe sürekli canlı kalsın. Belirsizlik, kulun sürekli istiğfar etmesine sebep olur.

Bu denge sayesindedir ki kul: Ne Allah’ın rahmetinden ümidini keser. Ne de günahı hafife alır.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet

Bu içeriği faydalı buldunuz mu?
Yorum yapmak için giriş yapın veya kayıt olun