Allah’ın huzurunda hesap vermekten kork ne demek?

- Allah’ın huzurunda hesap vereceğin günden kork sözünün anlamı nedir?

Değerli kardeşimiz,

Öncelikle ifade edelim ki, hesap günü zor gündür. Kişi ne ekerse onu görecektir. 

En büyük mahkeme olan mahşer gününde mahcup olmamak için hesaba çekilmeden evvel kendimizi hesaba çekmek gerekir gibi manalar içermektedir.

İlgili söz ayetlerden alınmıştır. Örneğin Bakara Suresinin 281. ayeti bunlardan biridir. Âlimlerin büyük çoğunluğuna göre, Kuran’ın en son inen ayeti söz konusu Allah’ın şu ayetidir:

“Öyle bir günden sakının ki, o gün Allah’ın huzuruna varacaksınız. Sonra kimseye zulmedilmeden herkese hak ettiği tam olarak verilecektir.” (Bakara, 2/181)

Bu ayet Kuran’ın en son inen ayetidir. Peygamber Efendimiz (asm) bu ayet indiğinde katiplerinden onu Bakara suresinin 281 numaralı ayeti olarak yazmalarını istemiştir.

Normalde surenin son ayeti 286. ayettir. Bu ayetin buraya konulması elbette Kuran’ın ayet ve surelerinin tevkifi olup vahiy ile tespit edildiğini göstermektedir.

Hikmetlerinden biri şu olabilir:

Hz. Peygamber (asm) Efendimize, Nasr suresi (ve 1-2 ayet daha) Veda haccı esnasında inmiştir. Hicretin 9. yılının 9. ayının 9. gününde indirilen Nasr suresinin harf sayısı da 81=9x9’dur. Gayr-ı mukattat sureler sisteminde Nasr suresinin tertip numarası da 81’dir. Peygamberimiz (asm) bu surenin inişinden tam 81 gün sonra vefat etmiştir.

İşte bu son ayetin tertip numarası da “281” olmakla son iki rakamı itibariyle çok manidardır. Ve bu ayetten 9 gün sonra Efendimiz vefat etmiştir.

İşte Kuran’ın tanzimindeki reddedilmez bir i’caz parıltısı!

İnsanın Allah'a Döndürülmesinin Manası

"Allah'a döndürülmek" ifadesi, mekân ve yön bakımından değildir. Zira mekân ve yön yaratılanlar içindir, Allah hakkında mekân ve yön muhaldir. Ayrıca bundan maksat, Allah'ın ilmine ve muhafazasına dönmek de değildir. Çünkü yaratılanlar nerede olurlarsa olsunlar, Allah daime onlarladır. Ancak Kuran-ı Kerim'de, bu tabirin geçtiği her ayette, bu döndürülmenin şu iki manası vardır:

a) İmtihan dünyasının kapanmasıdır, insanın yapacağının bitmesidir.

İnsanın, sırası ile şu üç durumu söz konusudur:

Birinci durum, ana karnında olup, insanın zararı defedemeyip, faydasına olacak şeyi elde edememesidir. Bunlar üzerinde tasarruf sadece Cenab-ı Allah'ın elindedir.

İkinci durum, insanın ana karnından çıkmasıdır. Bu durumda, öncelikle onların durumlarını iyileştirmeyi üzerine alan, ana ve babasıdır. Bu durumdan sonra, onlar birbiri üzerinde zahiren tasarrufta bulunurlar.

Üçüncü durum ise, insanın ölümünden sonra meydana gelen durumdur. Bu durumda da zahiren hakiki manada tasarruf sahibi sadece Allah Teala'dır.

Buna göre sanki insan, öldükten sonra, dünyaya gelmezden önceki durumuna dönmüş olur ki, işte Allah'a dönmenin ve döndürülmenin manası budur.

b) Sevaba ve cezaya dönmektir.

Bundan murat, Allah'ın insanlar için hazırlamış olduğu sevaba veya cezaya dönmektir.

Müfessir Razi, bu açıklamaları yaptıktan sonra şöyle der:

Her iki izah da ayetin lafzına uygun, güzel birer açıklamadır. (bk. Razi, Mefatih, ilgili ayetin tefsiri)

Demek ki, her mükellef o günde ne yapmışsa karşılığını görecektir. Bazı ayetlerin mealleri şöyledir:

"İşte kim zerre ağırlığınca bir hayır yapıyorsa, onu görecektir, kim de zerre ağırlığınca şer yapıyorsa, onu da görecektir." (Zilzal, 99/7-8)

"Evladım, bir haslet bir hardal tanesi kadar dahi olsa, bir kaya içinde, göklerde yahut yerin içinde bile olsa Allah onu görür. Çünkü Allah latiftir, hakkıyla haberdardır." (Lokman, 31/17)

"Biz kıyamet gününde adalet terazilerini kuracağız. Artık hiçbir kimse hiçbir şekilde haksızlığa uğratmayacaktır. (O şey) bir hardal dânesi kadar bile olsa onu getirir (mizana koruz). Hesaba çekenler olarak biz yeteriz." (Enbiya, 21/47)

Elbette böyle bir günden korkmalıyız, ama Allah’ın rahmetinden de ümitli olmalıyız.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet