Kutuplarda Güneş'in batmaması ayetlerle nasıl açıklanır?

- Gece ayetlerinin karşılaştırılması
1) “Sabahı aydınlatan O’dur. Ve O, geceyi dinlenme zamanı, Güneş'i ve Ay'ı birer hesap ölçüsü kılmıştır. İşte bu, aziz ve alim olan Allah’ın takdiridir.” (En’am, 6/96) Geceyi örtü yaptım. (Araf 54) Onu karanlıkla örttüğünde geceye (Şems suresi)
- Kutuplarda güneşin batmaması ve bu ayetler nasıl açıklanır?
2) “Sabahı aydınlatan O’dur. Ve O, geceyi dinlenme zamanı, Güneş'i ve Ay'ı birer hesap ölçüsü kılmıştır. İşte bu, aziz ve alim olan Allah’ın takdiridir.” (En’am, 6/96)
- Geceyi dinlenmeniz için ayeti var ya hani, öğlen uykusu daha dinlendirici bilimsel olarak, ama bunu nasıl anlamamız lazım?

Değerli kardeşimiz,

Cevap 1:

- Kur'an bir irşat ve talim kitabıdır. İnsanlarla konuşurken, onların dertlerine derman olacak şekilde mesajlar verir. Bütün maksadı, iman esasları hakkında sağlam bilgi verip insanların -başta tevhit olarak- imanlarını güçlendirmek için onların genel olarak bildikleri veya bilecekleri veya anlayacakları bir üslup kullanır, bu irşadın gereğidir.

- Ontolojik (varlık bilimi ile ilgili) olaylardan söz edildiği yerde de insanların bilmediği, anlamaları o gün mümkün olmayan hususlardan açıktan bahsedilmez. Yaklaşık 14 asır sonra anlaşılabilen konuların anlaşılması için de işin erbabı olanlar için bazı köşe taşlarını bırakır. Bu konuda da işin uzmanları tarafından sarf edilecek bir ilmi çaba sonucunda bazı köşe taşları bulunabilir, bazı işaretler görülebilir. Bizim bu işaretlerin görmeyişimiz onların olmadığını göstermez.

Uzmanların bildirdiğine göre, Kutuplarda her yıl 5 ay gündüz, 1 ay alacakaranlık, 5 ay gece, 1 ay alacakaranlık yaşanıyor. Kuzey ve Güney kutupları birbirine ters olduğu için 21 Temmuz'da Kuzey Kutbunda yaz ortası yaşanırken aynı gün Güney Kutbunda kış ortası. Güneyde ise yaz ortası 21 Aralıktır.

Bu bilgilerden anlaşılıyor ki, prensip olarak Kutuplarda Güneş'in yıllık doğuş ve batışı iki defadır. “O hem iki doğunun hem iki batının Rabbidir.” (Rahman, 55/17) mealindeki ayette yer alan "iki doğu-iki batı" ifadesi, birden çok gerçeğe işaret etmektedir. Bunlardan biri de “Kutuplardaki bu iki doğu ve batıya” işaret olabilir.

Sorudaki gösterilen “Geceyi örtü yaptım.” (Araf, 7/54), “Onu karanlıkla örttüğünde geceye” (Şems, 91/4) mealindeki ayetlerin itiraza mahal bir tarafı yoktur. Zira, Kutuplarda da gece vardır ve bir örtüdür.

Cevap 2:

Günün herhangi bir zaman dilimindeki uykunun, gecedeki uykudan daha dinlendirici olsa bile ayette yer alan “gece uykusunun dinlendirici olmasına” aykırı değildir.

Nitekim Kaylule denilen gündüzün bir zaman dilimindeki uykunun sünnet olduğu ve gece namazına kalkmaya yardımcı olduğu bilinmektedir.

Bediüzzaman Hazretlerinin özetle ifade ettiği gibi, duha / kuşluk vaktinden, öğleden biraz sonraya kadar olan yarım saat kaylule, iki saat gece uykusuna muadil gelir. (bk. Lem'alar, s. 270)

Soruda işaret edilen Amme suresinin “Biz sizin uykunuzu bir dinlenme (vesilesi) yaptık.” (Nebe, 78/9) mealindeki ayette “uyku için gecenin en büyük dinlenme zamanı” olduğu ifade edilmiştir.

“Her makamın bir sözü olur.” manasındaki kural, bir irşat kitabı olan Kuran için de geçerlidir. Onun için âlimler Kuran’ı doğru anlamak için bütüncül bir bakış açısına ihtiyaç olduğunu belirtmişlerdir.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet