İslam’da güzel ahlak ile kötü ahlaktan bazı örnekler verebilir misiniz?

Kur’an Ahlakının müşahhas örneği: Hz. Peygamber (a.s.v)’dir.

Hz. Aişe (r.a.): "Allah'ın Elçisi(s.a.v.)in ahlâkı Kur'an idi" demiştir.

Bu sözleriyle, onun, Kur'an adabıyla edeplendiğini, emirlerini tuttuğunu, yasaklarından kaçındığını ifade etmek istemiştir.

Allah'ın Elçisi (s.a.v.), her fazîleti, her üstün meziyeti kendinde toplamıştı.

Soyu yüksek, zekâ ve anlayışı üstün idi. Bilgisi, hayası, edebi, adabı, ibadeti çok harika idi. Cömert,  yiğit, sabırlı, tutumluydu. Şükür,  mürüvvet, sevgi ve şefkat sahibi idi. Dünyaya değer vermez, alçak gönüllü, âdil, öfkesini yenen, affedici idi.  Akrabayı ziyaret eder, güzel geçinir, tedbirli davranır, güzel yönetir, güzel konuşurdu.

Bu ve benzeri bütün güzel huylara, fazilet ve meziyetlere sahipti. Bundan dolayı kendisi: "Ben güzel ahlâkı tamamlamak için gönderildim" demiştir.  Ünlü tasavvuf piri Cüneyd-i Bağdadî’ye göre: "Al­lah'tan başka bir şeyi önemsemediği için, Kur’an’da onun ahlâkı, büyük ahlâk diye adlandırılmıştır."

Son İlahi mesaj olan Kur'ân ve onun yorumu olan Sünnette temel ahlaki değerler açık-net olarak belirlenmiştir.

İslam’da övülen bazı ahlaki değerler şöyledir:

Hoşgörülü ve affedici olmak, alçak gönüllü olmak, gurur ve kibirden uzak durmak,  kötülüğü iyilikle savmak, başkalarına iyilik etmek, Kimseyi hor ve hakir görmemek, doğru olmak, doğru söylemek, söz ve davranışlarında samimi olmak, yumuşak huylu ve güler yüzlü olmak, âdil davranmak, adam kayırmamak, rüşvetten, iltimastan kaçınmak, kendisini düşündüğü kadar  başkalarını da düşünmek, kendisi için istediğini başkası için de istemek; kendisi için istemediğini başkası için de istememek, milletin menfaatini şahsi menfaatinden daha üstün ve öncelikli tutmak.

İslam’da kötülenen gayr-ı ahlaki bazı davranışlar ise şunlardır:

İnsan öldürmek, gayr-ı meşru beraberlik yaşamak, yalan söylemek, iki yüzlü davranmak, adaletten ayrılmak, zulmetmek, haksız yere başkasının malını yemek, gasp etmek, çalmak, dedikodu yapmak, iftira etmek, bilmediği şeylerin ardına düşmek, insanların ayıp ve kusurunu araştırmak, insanları halka rezil etmeğe çalışmak, haset etmek, gönül kırıcı olmak, çekememezlik ve benzeri şeyler yapmak.

Allah’ım! Senin sevgili peygamberin güzel ahlak adına senden neler istemişse, biz de onları istiyoruz; kötü ahlak namına nelerden sana sığınmışsa biz de aynı şeylerden sana sığınıyoruz. Onun duasını kabul ettiğin gibi, onun hürmetine bizim de dualarımızı kabul buyur, Âmîn!