Hz Aişe erkeklerin önünde bir perde arkasından guslettiği, doğru mu?

- Buhari'de ve Müslim’de geçen bir rivayete göre Hz Aişe erkeklerin önünde bir perde arkasından guslettiği geçiyor bunu açıklar mısınız?
- Buhari, Gusl 2; Müslim, Hayz 41, 42, 319, 320 kaynağında geçen hadisi şerif böyle bir olayın olduğu geçiyor.
- Bu olayın bir açıklaması var mıdır? Ne gereği vardı?
- İlla uygulama mı yapılması gerekirdi?

Değerli kardeşimiz,

Bu hadisten öyle anlaşılıyor ki, Hz. Aişe yıkanma şeklini soranlara tam olarak göstermek için bizzat suyu getirip başına dökmek suretiyle göstermiştir.

Kadı Iyaz’ın da ifade ettiği gibi, şayet bu yıkanma şeklini bizzat göstermek istemeseydi, su getirip perde arkasında yıkanmazdı. (bk. Nevevi, Şerhu Müslim, 4/3-4)

Bu yoruma göre şu iki soruya cevap bulmak gerekir:

- Bu soru soranlarla Hz. Aişe’nin akrabalık ilişkisi nedir? Niçin perde arakasına geçmiş?

Bunun cevabı şudur:

Soru soranlardan biri Ebu Seleme’dir. Bu zat, Hz. Aişe’nin kız kardeşi Ümmü Gülsum’un sütünü emmiş, “SÜT” oğludur ve bu sebeple de Hz. Aişe’nin yeğenidir.

Diğeri ise, hadisin metninde de geçtiği üzere onun süt kardeşidir. Bunun ismi Abdullah b. Yezid’dir. (İbn Hacer başka isimleri de zikretmiştir).

Demek ki, bu iki kişi Hz. Aişe’nin mahremidir.

- Peki Hz. Aişe’nin perde arkasına geçmesinin hikmeti nedir?

Hikmeti, bu iki mahreminin görmesi caiz olan başına nasıl su döktüğünü (muhtemelen perdenin üst kısmından bakarak) görmelerini ve bu perde sayesinde de görmeleri caiz olmayan bedeninin diğer kısmını görmemelerini sağlamaya yöneliktir. (bk. Nevevi, a.g.y; İbn Hacer, Fethu’l-Bari, 1/365)

- Bu konuda soru soranlar, muhtemelen hem yıkanmanın keyfiyetini hem  kemiyetini (suyun miktarını) öğrenmek istiyorlardı. Bu sebepledir ki, Hz. Aişe yaklaşık 128-130 dirhem kadar olan bir “sa’” kadar olan bir kabı getirtmiş, -mahremlerin görmeleri caiz olan- başına nasıl su döktüğünü uygulamalı olarak göstermiştir. Çünkü eğitim ve öğretimde uygulama metodu önem arz etmektedir. (bk. İbn Hacer, a.g.y)

- Aslında hadislerin metinlerine dikkat edilirse, bu açıklamaların doğru olduğuna hükmedilecektir. Şöyle ki:

Buhari de özetle: “Hz. Aişe kabı getirtti ve perdenin gerisinde başına su döktü.” deniyor.

Müslim’de yaklaşık aynı manaya gelen bir ifadeye yer verilmiş, ayrıca “üç defa başına su döktüğü” bildirilmiştir.

Bu iki metinde de öne çıkan husus: “perdenin arkası” ve “başa suyun dökülmesi”dir.

Demek ki, Hz. Aişe başına su dökerken, soru soranlar gömüştür. Perde arakasına geçmekle de görünmemesi gereken yerlerini örtüp saklamıştır.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet