Yasin suresi 15. ayete göre, peygamberleri inkar edenler, Rahman olan bir yaratıcıyı biliyorlar mı?

- Yasin 15.ayette geçen “Siz de ancak bizim gibi insansınız. Rahmân, hiçbir şey indirmemiştir. Siz sadece yalan söylüyorsunuz.”
- Bu ibareye göre, bu inkar eden zümre Rahman olan bir yaratıcıyı biliyorlar mı?

Değerli kardeşimiz,

Yasin suresinin 2. sayfasında, kendilerine üç peygamber birden gönderilmesine rağmen inkarcılıkta direnen, üstelik onlara iman eden kişiyi horlayan -hatta muhtemelen onu hunharca öldüren-, bu yüzden de feci bir ilâhî cezaya çarptırılan bir belde halkının durumu, Hz. Muhammed (asm)'in peygamberliğini reddetmekte ısrar eden ve ona inananları ağır baskılara maruz bırakan ve kendisini de öldürmeyi düşünen Mekke müşriklerinin gözleri önüne bir ibret levhası olarak konmaktadır.

"Şehir halkı" şeklinde tercüme edilen "ashâbü'l-karye" tamlamasında nerenin kastedildiği kesin olarak bilinmediği için, bu tamlama dinî eserlerde oranın ahalisini ifade eden bir terim haline gelmiştir.

Onlar, o elçilerin, kendileri gibi insan olmalarını, peygamber olarak gönderilemeyeceklerine bir delil kabul ettiler. Bu, müşriklerin genel tavrıdır. Çünkü bu müşrikler de "Bu zikir (Kur'ân), aramızda ona mı indirildi?" (Sâd, 38/8) demişlerdi.

Onlar bunu, Allah'ın hür ve irade sahibi olduğuna inanmadıkları için, bir delil sanmışlardı. Onlar, Cenâb-ı Hakk'ın, otomatik (iradesiz olarak hareket eden) bir varlık olduğunu söylüyorlardı. "Binâenaleyh insan olma bakımından hepimiz eşitiz. Aramızda tercih yapıp, birimizi seçmek mümkün değil." diyorlardı. Allah Teâlâ ise, onların bu görüşlerini, "Allah, peygamberliği kime vereceğini bilir." (Enam, 6/124) ve "Allah dilediğini seçer." (Şurâ, 42/13) buyurarak, reddetmiştir.

Ayette geçen "Hem sonra Rahman, hiçbir şey indirmemiştir." ifadesi, şu iki manaya gelebilir:

1) Bu, onların iddia ettikleri sözün devamıdır. Böylece bu ifadelerin hepsi, tek bir şüpheyi ortaya koymuş olur. Bunun izahı şöyledir: Onlar, "Siz insansınız. Allah katından gelmediniz. Allah size hiçbir kimseyi indirmedi. Öyle ise nasıl, Allah'ın elçileri oluverdiniz?" demişlerdir.

2) Bu cümle, ayrı bir şüpheyi ortaya koymaktadır. Bunun izahı şöyledir: "Onlar, siz de bizim gibi insansınız, öyle ise bize bir üstünlüğünüz olamaz." dediler ve bu şüphelerini, peygamberler açısından ileri sürdüler.

Sonra da peygamber gönderen açısından olan diğer bir şüpheyi ileri sürüp, "Allah Teâlâ bu âleme hiçbir şey indirmemiştir. Çünkü O'nun tasarrufu ulvî âlem (gök) ile ilgilidir. Süfli âlemde (dünyada) ise tasarruf (irade), ulvî âlemde bulunan (yıldızlar vs.)'ye aittir." dediler.

Onlar bunu, kendi inançlarına göre söylediler ve netice olarak, "O halde Allah onlara hiçbir şey indirmedi. Öyle ise o vahiy, sizlere nasıl indi?" demek istediler.

Ayetteki "Rahman" ifadesi, bu görüşlere bir reddiyedir. "Çünkü Allah, dünyanın Rahman'ı olup, peygamber göndermek de bir rahmet olduğuna göre, Rahman olan Allah nasıl rahmetini indirmez." demektir.

Bundan dolayı Cenâb-ı Hak, "Onlar, Rahman hiçbir şey indirmedi" dediler. Halbuki Rahman, rahman olduğu halde, nasıl hiçbir şey yani tam rahmetini indirmez?" buyurdu. (bk. Razi, Mefatih ilgili ayetin tefsiri)

Demek ki, peygamberleri inkar eden Karye Halkı, kendi anlayışlarına göre bunu söylediler. Allah da onların bu ifadelerini Rahman ismiyle indirirken, hem onların itirazlarını ifade etmiş hem de Allah’ın Rahman olduğunu söyleyerek onlara ve Kur’an’a muhatap olanlara cevap vermiş olmaktadır.

İlave bilgi için tıklayınız:

- ASHÂBU'L-KARYE

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet