Allah bir insana neden mühlet verir; Allah gaybı biliyor, bu mühlet nasıl anlaşılmalıdır?

- Bu soruların cevabını bulamadığım zaman, kalbim hastalıklı olmasından korkuyorum...

Değerli kardeşimiz,

İmtihanlarla ilgili işler, insanın özgür iradesine bağlı olarak cereyan eder. Allah’ın her şeyi biliyor olması, bu imtihanın sonuçlarını etkileyecek şekilde bir müdahalesinin olduğu anlamına gelmez.

İşler, insanın özgür iradesi çerçevesinde cereyan ettiğine göre, bu özgür iradenin iyi veya kötüyü tercih etmesi için ona fırsatlar verilir. Bazen yaptığı yanlışlardan dönmesi için -anında cezasını vermeyip- ona mühlet verilir.

Demek ki mühlet vermek, Allah’ın önceden her şeyi biliyor olmasına aykırı değildir. Çünkü Allah’ın sonsuz ilmi her yerde, her şeyde vardır. Bu ilmi -haşa- bir yerden kaldırmak mümkün değildir.

O halde geriye kalan, Allah bu ilmini insanların kendi hayat rotalarını çizmelerinde baskıcı bir unsur olarak kullanıp kullanmamasıdır. Kur’an ve sünnetten anlıyoruz ki, Allah bu ilmini baskı unsuru olarak kullanmamaktadır. Ta ki adaletli bir imtihan gerçekleştirilmiş olsun.

Aslında ilim sıfatı zaten yaptırım gücü olmayan bir vasıftır. Örneğin, bilim adamları güneşin ne zaman tutulacağını, ne zaman açılacağını bilirler. Bu işin tahakkuk etmesi, bilim adamlarının ilmine bağlı olarak gerçekleşmiyor.

Varsayalım ki, bilim adamları bunu bilmeselerdi, yine bu olaylar tahakkuk ederdi. Demek ki, güneşin tutulması bilim adamlarının bilgisine bağlı olarak zorunlu bir şekilde gerçekleşmiyor. Bilakis onların ilmi, normalde cereyan eden bir olaya bağlı olarak tahakkuk ediyor. Bu da gösteriyor ki, "İlim maluma tabidir.” diyen Ehl-i sünnet alimleri isabetle bu kuralı koymuşlardır. Yani insan, iradesini nerede ve nasıl kullanacaksa, Allah onu öyle biliyor. Yoksa Allah bildiği için insan öyle yapıyor değildir.

Netice itibariyle, “mühlet” kavramı, Allah’ın insanlara kötüden vazgeçip iyi işler yapmaları için tanıdığı ekstra bir fırsatın adıdır. Bu fırsatı değerlendirmek bize düşer. İmtihanda gerçek adalet ve eşitliğin gerçekleşmesi için, Allah kendi sonsuz ilmine göre değil, açtığı imtihanda uygulamalı olarak kişilerin göstereceği performansa göre değerlendirme yapar.

Bu mühlet de sınıfta kalmış veya zayıfları olan öğrencilerin bu sınıfı geçip mağdur olmamaları için açılan ek bir bütünleme imtihanı gibidir. Bunu da kazanamayan tembel öğrenciler için, artık yapılacak bir şey yok...

İlave bilgi için tıklayınız:

- Kafirler için mühlet verilmesi ne demektir, niçin veriliyor?..

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet