En büyük Allah olduğuna göre, Ebu Süfyan’ın Uhud savaşında "En büyük Hübel" diye bağırması nasıl açıklanabilir?

- Uhud savaşında Müslümanlar savaşta yenilince Ebu Süfyan sevinçle "Hübelü Ekber" diye bağırdığı rivayet ediliyor. Yani "En büyük Hubel." Fakat bazı Hristiyanlar buna itiraz ederek Mekke’deki en üstün ilah ALLAH değil midir? Kur'an-ı Kerim'de de müşriklerin Allah'a yanaşmak için putlara taptığı söyleniyor. Yani müşriklerin en üstün ilahı Allah ise, Ebu Süfyan nasıl olur da "En büyük Hübel" diye bağırabiliyor. Bazıları bundan yola çıkarak, Hübel ile Allah’ın aynı şey olduklarını iddia ediyorlar. Açıklayabilir misiniz?

Not: Hadiste Hubelu ekber geçiyor mu geçmiyor mu bilmiyorum, Arapça orijinalini bulamadım.

Değerli kardeşimiz,

Hübel, ilk defa Şam’dan getirilen ve Kabe’nin içine konulan ve bu sebeple de Kureşliler tarafından  en büyük ilah kabul edilen bir puttur. Ebu Süfyan, Kureyşlilerin Uhud galibiyetini  “Hübel, yücel!” sözleriyle ilan etmiştir. İbn Hişam’ın belirttiğine göre, Arapça olarak: “U’Lİ HÜBEL! = Dinini ortaya koy, yükseklere çıkar, Hübel!” demiştir. Ancak U’Lİ kelimesinin “U’LU = yücel!” şeklinde de okunabileceğine işaret edilmiştir. (bk. İbn Hişam, es-Sîre, I/147)

Bununla beraber, bu kitabın başka yerinde Ebu Süfyan’ın bu sözü “U’LU HÜBEL!” şeklinde kaydedilmiş ve yine “Ezhir dineke = Dinini ortaya koy, dinini yükselt.” manası verilmiştir. (bk. İbn Hişam, 2/93)

Ancak ifadenin açık anlamı şu olsa gerekir: “Hübel! Yücel!,Yüksel!”.

Nitekim, buna mukabil Hz. Ömer Resulullah’ın emriyle: “Allahu a’l’a ve ecell = Allah daha yücedir, daha celal ve büyüklük sahibidir.” demiştir. (bk. İbn Hişam, a.y)

Müşrikler Allah’a inansalar bile, bu inançları çok sönük ve ancak putperestlik perspektifinden hatırlanıyordu. Bu sebeple, kendilerini tek bir Allah’a inanan Müslümanların dininden ayrı ve putlara bağlı bir topluluk olarak görüyorlardı. Bu düşüncelerini Rum Suresinde belirtilen Bizans ile Sasani / İranlılar arasında meydana gelen savaşlarda, kendilerinden saydıkları İran müşriklerinin galip gelmelerini arzu etmekle de seslendirmişlerdi.

Demek Ebu Süfyan’ın “Hübel, yücel!” demekle, şirk dininin galibiyetini dillendirmiştir.

Kanaatimizce, burada Ebu Süfyan Allah’ın daha büyük olup olmadığını düşünmeden, Müslümanlara karşı kazandıkları zaferi babalarının dini olan şirk düşüncesinin en büyük simgesi olan Hübel putuna atıfta bulunarak ilan etmiştir. Diğer bir ifadeyle, Ebu Süfyan, Hübel ile Allah arasında bir karşılaştırma yapmaktan ziyade, kendi dininin simgesi üzerinden sevinç duygularını dillendirmiştir.

Bugün “En büyük Fenerbahçe, en büyük Galatasaray / en büyük Türkiye!” gibi ifadeleri kullananlar, Allah ile bir mukayese yapmadıkları gibi Ebu Süfyan da öyle bir kıyaslamayı yapmamıştır.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet