Namazda zammı sûreyi Mushaf'a (Kur'an-ı Kerim'e) bakarak okumanın hükmü nedir?

Namazda uzun sûreler okumak istiyorum, ama ezberlemem zor oluyor. Ve hata yapmaktan korkuyorum. Namazda sûreleri Kur'an-ı Kerim'in yüzünden okuyabilir miyim? - Namazda bir şeye bakarak okumak namazı bozar mı?

Cevap

Değerli kardeşimiz,

Namaz sırasında âyeti Mushaf'a bakarak okumak namazı bozar.

Ancak teravih namazına gelince:

İmam Azam'a göre, hafız olmayan bir insanın Kur'an-ı Kerim'i yüzünden okuyarak namaz kılması, namazını iptal eder. Çünkü namaz içinde Mushafı tutup açmak, yapraklarını çevirmek, bakmak amel-i kesir olduğu gibi aynı zamanda, Mushaf'a bakarak namaz kılmak, Mushaf'tan telkin yoluyla öğrenmek demektir. Birinin talimi ile namaz kılmak gibidir. Halbuki namazda iken hariçten birinin Kur'an'dan âyet telkini namazı bozar. Bu itibarla ona göre Mushaf'tan yüzüne bakarak okumak da telkin gibi olduğundan caiz değildir.

İmam Ebu Yusuf ve Muhammed, mekruh olmakla birlikte yüzüne bakarak okumaya cevaz vermişlerdir. (Tahavî, Muhtasar-ı İhtilafı'l-Ulema, 1/208; Şâşî, Hılyetü'l-Ulema, II/89) Şafiî, Malikî ve Hanbelî mezheblerine göre ise, teravih namazını Mushaf'tan okuyarak kılmak caizdir. Cevaz verenler nafile namazlar için olduğunu ifade etmişlerdir.

Teravih namazının Mushaf'ın yüzünden okunarak kılınmasına cevaz veren yaklaşımın delili şu rivayettir:

"Hz. Aişe (r.a.) validemizin kölesi Zekvan, Ramazan ayında Kur'an'ı yüzünden okuyarak Hz. Aişe'ye hatimle teravih namazı kıldırırdı." (İbn-i Sahnun, Müdevvene, 1/224)

Tabi bu şekilde namaz kılarken "amel-i kesir" sayılabilecek hareketlerden uzak durulması gerektiği şart koşulmuştur. Amel-i kesir de genelde iki şekilde tarif edilmiştir: Dıştan bakan bir insanı namaz kılmadığı kanaatine sevketmek veya namaz içinde Mushafı tutup bir yere koyma, sayfalarını açma sonra okuma gibi bu şekilde peşi peşine arada uzun fasıla olmadan yapılan üç harekette bulunmak.

Amel-i kesire düşmeden teravih namazını kılmak isteyen bir kimse, önüne rahat görebileceği yüksek bir şeyin üstüne Mushaf-ı Şerifi açıp koyarak sayfaları çevirmeye ihtiyaç hissetmeden veya en fazla bir kere çevirerek namaz kılabilir. Nitekim Kur'an'ı bu şekilde okuyabilmek için yapılan Kur'an sehpaları da vardır.

Namazda okunacak sure, ayet veya duaları bir kağıda bakarak veya duvarda yazılan ayetleri okumak namazı bozar. Bu bakımdan böyle bir hareketten uzak durmanız gerekir.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet