Nahl suresi 75. ayeti açıklar mısınız?
Değerli kardeşimiz,
"Allah size bir temsil getiriyor: Bir tarafta bir şahsın kölesi olup hiçbir güç ve yetkisi olmayan âciz bir adam, öbür tarafta kendisine tarafımızdan bol bol rızık ve imkân nasib ettiğimiz bir zat ki o maldan gizli-açık dilediği gibi harcayıp kullanıyor. Hiç bu ikisi eşit tutulabilir mi? Bütün hamdler, övgüye vesile olan her şey, Allah’a aittir. Ne var ki onların çoğu bunu bilmezler." (Nahl, 16/75)
Allah Teala, bu âyet-i kerimede, kendisine itaat etmeyen, hiçbir hayır yapmayan ve kendi yolunda hiçbir şey harcamayan kâfiri, emir altında bulunan ve hiçbir şeye sahip olmayan bir köleye benzetmektedir. Köle nasıl efendisinin emrindeyse kâfir de nefsinin ve şeytanın elindedir. Dolayısıyla hayra yönelemez.
Allah Teala, kendisine itaat eden, hak yolda malını harcayan mümini ise, serbestçe tasarrufta bulunan hür bir kimseye benzetiyor. İradesinde hür olan bir müminle, eli kolu âdeta bağlı olan bir kâfir hiç bir olur mu? Mümini, kendisine itaat etmeye muvaffak kılan Allah'a hamdolsun. Hamd, tapınılan putlara değil ancak Allah'a mahsustur. Ne var ki insanların çoğu bunu bilmezler.
Burada buyurulmayıp da çoğul kipi zikredilmesi yalnız iki kişi değil, iki grup arasında karşılaştırma kasdedildiğine işarettir. Yani hürriyetine sahip olmayıp başkasının mülkü olan âciz köleler grubu ile hürler grubu ve özellikle güzel rızık ile rızıklandırılmış olup da onu muhtaç olanlara harcayan hür kimselerin grubu eşit olur mu? Elbette eşit olmazlar, değil mi? İşte Allah'tan başkasına tapanlar, başkasının malı olan köle gibi hürriyetini verip bir yaratığa kul olmuş köleler gibidirler. Allah'tan başka ilâh tanımayan, Allah'ın birliğine inanan Müslümanlar da hürler demektir. Gerçekten, "Ancak sana kulluk eder ve ancak senden yardım dileriz." (Fatiha, 1/5) diyebilmekten daha büyük hürriyet düşünülemez. Bundan dolayı Allah'ı inkâr, ortak koşma, batıl dinler hep birer esirlik bağıdır.
Hak din ve Allah'ın birliğine inanmak insan için bir hürriyet, bir servettir. Düşünmeli ki, o hürriyet nimeti ne büyük nimettir ve onu veren kimdir? Bütün hamd Allah'a mahsustur. Hürriyet, O'nun nimeti olduğu gibi, her nimet de O'nundur. Hürriyetin değerini bilmeli, din ve imanın kadrini anlamalı da yalnız Allah'a kulluk ederek hamd etmelidir. Fakat onların çoğu bilmezler. Bilmezler ve Allah'ı inkâr ve nankörlükte bulunurlar. Hürriyet davası ile şeytana esir olurlar.
(bk. Elmalılı, İlgili Ayetin Tefsiri)
Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet
BENZER SORULAR
- Nahl Suresi, 75-76. ayetlerde köleliğe açık izin mi veriliyor?
- HÜRRİYET (ÖZGÜRLÜK)
- Lokman suresi 25. âyette geçen "övgünün yalnız Allah'a ait olduğunu bilmeyenler" kimlerdir?
- İslam'da cariyelerin konumu nedir?
- Hürriyet, kişinin her dilediğini yapabilmesi midir? Değilse, gerçek hürriyet nasıl anlaşılmalıdır?
- Tesettür fıtri ise neden cariyelere de olmuyor?
- Kur'an'da, bütün Müslümanların eşit olduğu yazıldığı halde, Nahl Suresi 75. ayette, köle ile efendisinin eşit olmadığının söylenmesi, bir çelişki değil midir?
- Cehennemle korkutmak, insanın özgür iradesini yok eder mi?
- Mükatebe için bir köle ile efendisi anlaşmaya oturduklarında, efendi köleden dilediği miktarı talep edebilir mi?
- İnsan hürriyetini sınırlandırmak, insana bir sıkıntı ve azap değil midir?