Muaviye güçlü ve güvenilirdir sözü hadis mi?

Tarih: 30.12.2025 - 03:19 | Güncelleme:

Soru Detayı

Anlatılana göre Muhammed Sav bir mesele hakkında Hz. Ebubekir ve Hz. Ömer ile istişare yapıyorlarmış neticede ikisi de Allah ve Resulü daha iyi bilir demiş, Muhammed Sav bana Muaviye'yi çağırın o kavi ve emindir buyurmuş.
Bu anlamda bir hadis var mı?

Cevap

Değerli kardeşimiz,

Evet bu anlamda bir hadis-i şerif var.

Kuran'ın da talimatı gereği Hz. Peygamber ihtiyaç duyduğu konularda ashabıyla sık sık istişarelerde bulunurdu.

Bir konuda istişarede bulunmak üzere Hz. Ebu Bekir ile Hz. Ömer'i huzuruna kabul ederek fikirlerini sordular. İkisi de “Allah ve Resulü daha iyi bilir.” dediler. “Bu işi yürütmek üzere bana birini tavsiye edin.” buyurduktan sonra bana “Muaviye'yi çağırın. Onu yanınızda bulundurun, yaptıklarınızı ona danışın; zira o güçlü ve güvenilir (emîn)dir.” diye buyurdu (1)

Hz. Peygamber (asm) ona güvendiği gibi en değerli iki arkadaşına da ona güvenmeyi tavsiye etmiş, her iki abide sahabisi de ona güvenmiş, itimat etmiş ve onu önemli görevlere atamışlardır.

Hz. Ali, Sıffın'de savaş halinde iken bile Hz. Muaviye'nin büyüklüğünü takdir etmekteydi. Rum kralının İslam sınırlarına doğru geldiğini duyan Hz. Ali, Rum kralına şu mektubu yazar: 'Vallahi vazgeçmez ve ülkene dönmezsen, ben ve amcaoğlum Muaviye üzerine geleceğiz, seni ülkenden çıkaracak ve genişliğine rağmen dünyayı sana dar edeceğiz." Bunun üzerine Kral korkudan geri döner. (2)

Hz. Peygamber'in o güvenine ittibaendir ki, Kabisa b. Cabir el-Esedî, “Muaviye gibi içi-dışı bir olan birisini görmedim.” demekten kendisini alamamaktadır. (3)

Bilindiği gibi Kuran-ı Kerîm ve Resulullah’ın sünneti bize sahabe kanalıyla ulaşmıştır.

Kuran'ın intikalinde sahabeye güvenip hadislerin rivayetinde güvenmemek önemli bir çelişki olarak karşımıza çıkmaktadır.

Resulullah (asm) Efendimizden ashabını metheden, makamlarını yücelten ve mertebelerine delalet eden övgüler vardır. (4)

Peygamberimiz hiçbir ayırım yapmadan, “Ashabımın aleyhinde konuşmayın! Nefsim kudret elinde olan Allah'a yemin ederim ki, biriniz Uhud dağı kadar altın tasadduk etse de, onlardan birinin yarısının mertebesine bile ulaşamaz.” (5) buyurarak ashabını eleştirmeyi menetmiştir.

Başka bir hadiste de “Ashabım konusunda Allah'tan korkun! Ashabım konusunda Allah'tan korkun! Benden sonra onları amaçlarınız için kullanmayınız eleştirmeyiniz! Onları seven, benim sevgimden dolayı sever, onlara buğzeden bana buğzundan dolayı buğzeder; onlara eziyet eden bana eziyet etmiş olur; bana eziyet eden de Allah'a eziyet etmiş olur ki Allah, kendisine eziyet edeni kısa sürede cezalandırır” (6) buyurarak ashabın yanındaki değerini ve onları eleştirmenin, aleyhlerinde konuşmanın, Allah'a karşı işlenmiş ağır bir suç olduğunu vurgulamaktadır. Sahabeyi eleştirmenin arka planında aslında vahiy vardır.

Ancak ne yazık ki, Kuran'a doğrudan saldırma ortamı oluşmadığından, birinci etapta sahabe/hadîs hedef alınmaktadır. Sahabe/hadîsin bertaraf edilmesi halinde -Allah korusun- Kuran'ın İlahî aidiyetinin bertaraf edilmesi kolaylaşacaktır.

Kaynak:
1) Zehebî, Nübela, 4/66; Heysemî, “Bu hadisi Taberânî ve Bezzâr rivayet etmiştir; ancak Ebû Bekir ile Ömer’in itiraz kısmını kısaltarak nakletmişlerdir. Her iki rivayetin ravileri güvenilirdir; bazı raviler hakkında ihtilaf vardır. Bezzâr’ın şeyhi güvenilirdir. Taberânî’nin şeyhini ise yalnızca Zehebî el-Mîzân’da güvenilir olduğunu ifade etmiştir ve hakkında açıklanmış bir cerh bulunmamaktadır.” demiş ama buna rağmen yine de rivayetin zayıf olduğunu söylemiştir (Mecmaʿu’z-Zevâid, 9/356)
2) İbn Kesir, el-Bidaye, 8/119.
3) Taberî, Tarihu'r-Rusül, (Hollanda/Leiden: 1979), 6/188.
4) Ebû Nuaym, Tebitü’l-imame, Beyrut: Daru’l-İmam Müslim, 1407/1986), s. 47.
5) Tirmizî, Menakıb, 50-59.
6) Tirmizî, Menakıb, 50- 59. Ayrıca bk. Buhârî, Fedailü Ashabi’n-Nebî” 5; Müslim, Fedailü’s-Sahabe” 221; Ebû Dâvûd, Sünne, 10..

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet

Bu içeriği faydalı buldunuz mu?
Yorum yapmak için giriş yapın veya kayıt olun