Metafizik olan ruh fizik aleme nasıl etki ediyor?

- Fiziksel bir şey olmayan ruh fiziksel olan insan bedenine nasıl etki ediyor, nasıl yön verebiliyor?
- Bunun olduğuna dair fiziksel bir kanıt mı var yoksa sadece dinî kaynaklardan yapılan bir çıkarım mı?

Değerli kardeşimiz,

Genellikle fiziksel nesneler fizik ötesi kanun ve prensiplerle yönetiliyor.

Esasen dünyada insanların yaptıkları işlerde bunun örnekleri görmek mümkündür. Örneğin buz dolabı, çamaşır makinesi, bilgisayar, telefon gibi aletleri ve ışık veren ampulleri çalıştıran ve onlara yön veren elektriktir. Elektrik ise çalıştırdığı fizik aletlerinden değildir, aksine onlardan başka bir şeydir.

- Gözün kendisi ile gözün görmesi farklıdır. Görmek göze ait değildir, göz fizik iken görme metafiziktir. Şu halde gözü idare eden göz değildir. Nitekim vefat eden insanın gözü yerinde olduğu halde görmesi, duyması, yürümesi... gibi özellikleri yok oluyor. Demek ki, bedeni de bedende olan fiziki organları da idare eden yöneten metafiziktir.

- Gök cisimlerinin hareket etmelerini sağlayan, onları belli mesafelerde durduran kuvve-i cazibe dediğimiz itim-çekim kuvvetleridir.

Keza Güneş sistemindeki mevcut nizamın oluşması da bu ruha benzeyen kanunlarla gerçekleştirilmiştir. “Çünkü hareket harareti, hararet kuvveti, kuvvet cazibeyi zahiren tevlid eder gibi bir âdet-i İlahiye, bir kanun-u Rabbanîdir." (Sözler, s. 394)

- “Çiçekli ve meyveli koca nebatatın bir parça ruha benzeyen her birinin kanun-u teşekkülatı, timsal-i sureti; zerrecikler gibi tohumlarda kemal-i intizamla, dağdağalı inkılablar içinde ibka ve muhafaza edilmesiyle, gayet cem'iyetli ve yüksek bir mahiyete mâlik, haricî bir vücud giydirilmiş, zîşuur nuranî bir kanun-u emrî olan ruh-u beşer; ne derece beka ile merbut ve alâkadar olduğu anlaşılır.” (Sözler, Onuncu Söz, s. 76)

- Yer çekimi kanunu yer küresinden başka bir şeydir, ama bütün yer küresini, içindekilerle ve yüzündeki şeylerle beraber çekiyor ve tutuyor.

- Ruhun da alem-i emirden olması onun da diğer fizikötesi kanunlar gibi görevler üstlenebileceğini göstermektedir. “Sabit, daim, fıtrî kanunlar gibi; ruh dahi âlem-i emirden, sıfat-ı iradeden gelmiş ve kudret ona vücud-u hissî giydirmiştir. Ve bir seyyale-i latifeyi o cevhere sadef etmiştir.” (Asa-yı Musa, s. 248)

Nakledeceğimiz nuranî ifadeleri dikkatle okuyanlar, ruhun da diğer emri kanunlar nevinden bir kanun-u emri olduğu ve “fizik kanunları” denilen “fizik ötesi kanunlar”dan daha kuvvetli olup bölgesindeki unsurları yönetmeye daha layık olduğunu anlayacaktır: 

“Ruha bir derece müşabih ve ikisi de âlem-i emirden ve iradeden geldiklerinden masdar itibariyle ruha bir derece muvafık, fakat yalnız vücud-u hissî olmayan nevilerde hükümran olan kavanine dikkat edilse ve o namuslara bakılsa görünür ki: Eğer o kanun-u emrî, vücud-u haricî giyse idi, o nevilerin birer ruhu olurdu. Halbuki o kanun daima bâkidir. Daima müstemir, sabittir. Hiçbir tegayyürat ve inkılabat, o kanunların vahdetine tesir etmez, bozmaz. Meselâ: Bir incir ağacı ölse, dağılsa; onun ruhu hükmünde olan kanun-u teşekkülâtı, zerre gibi bir çekirdeğinde ölmeyerek bâki kalır. İşte madem en âdi ve zaîf emrî kanunlar dahi böyle beka ile, devam ile alâkadardır."

"Elbette ruh-u insanî, değil yalnız beka ile belki ebed-ül âbâd ile alâkadar olmak lâzım gelir. Çünki ruh dahi Kur'anın nassı ile, قُلِ الرُّوحُ مِنْ اَمْرِ رَبِّى ferman-ı celili ile âlem-i emirden gelmiş bir kanun-u zîşuur ve bir namus-u zîhayattır ki; kudret-i ezeliye, ona vücud-u haricî giydirmiş."

"Demek nasıl ki sıfat-ı iradeden ve âlem-i emirden gelen şuursuz kavanin, daima veya ağleben bâki kalıyor."

"Aynen onların bir nevi kardeşi ve onlar gibi sıfat-ı iradenin tecellisi ve âlem-i emirden gelen ruh, bekaya mazhar olmak daha ziyade kat'îdir, lâyıktır. Çünkü zîvücuddur, hakikat-ı hariciye sahibidir. Hem onlardan daha kavîdir, daha ulvîdir. Çünki zîşuurdur. Hem onlardan daha daimîdir, daha kıymetdardır. Çünkü zihayattır.” (Sözler, Yirmi Dokuzuncu Söz, s. 518)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet