Kuran'da Yüce Allah'ın yemin ettiği şeyler üzerine yemin edilebilir mi?

Değerli kardeşimiz,

Allah’ın yeminleri eşyayı büyük görmesinden kaynaklanmıyor, onların kudretinin harika birer sanatı olduğunu dikkatlere sunmak içindir. Ayrıca, Kur’an’daki ilahî yeminler, gafil olanların akıllarını, basiret gözlerini o sanatlara çevirmeye ve onları gaflet uykusundan uyandırmaya yönelik olarak kullanılan birer tokmaktır.

Halbuki insanın yeminleri, yemin edilenin kutsallığı ve büyüklüğünün önünde eğilmenin ve bir el-pençe duruşun ifadesidir. Bu sebeple, Kur’an ve Sünnette yer alan Allah’ın isim ve sıfatları dışındaki şeylere yemin edilmez. Nitekim hadis-i şerifte Peygamberimiz (a.s.m) “Kim yemin etmek isterse Allah ile yemin etsin veya sussun, diye buyurmuştur.” (Buharî, Eyman, 40; Müslim, Eyman, 1/h. No: 4)

- Bununla beraber, Kur’an’da Allah’ın yemine konu ettiği şeylerle yemin etmenin caiz olup olmadığı konusunda alimler arasında görüş ayrılığı vardır.

İmam Nevevî bu konuda şunları söylemektedir:

“Bu (yukarıdaki) hadisten, Allah’ın isim ve sıfatlarından başka şeylerle yemin etmenin yasaklandığı anlaşılmaktadır. Ancak, bizim arkadaşlarımız (çağdaşı olan Şafii alimleri) bunun haram değil, mekruh olduğu görüşündedir.” (Nevevî, ilgili hadisin şerhi).

İbn Hacer’in bildirdiğine göre, Malikî, Hanbelî ve Şafii mezheplerinin üçünde de farklı iki görüş bulunduğu, bunlardan bir görüşe göre, Allah’tan başka bir şeyle yemin etmenin haram, diğer görüşe göre ise, tenzihen mekruh olduğu yönündedir.(bk. İlgili hadisin şerhi).

Hanefi Mezhebinde de böyle bir yemin geçersiz ve mekruhtur.

Özetle, gök, yer, Ay, Güneş, yıldız gibi varlıklar üzerine yapılan yeminler yemin sayılmadığı gibi, bunlar üzerine yemin etmek de mekruhtur. (bk. Bedayi, Fethu'l-Kadir, Muğni'l-Muhtaç, Mühezzeb, Yemin konusu)

İlave bilgi için tıklayınız:

- YEMİN.

- Allah Teala Kur'an-ı Kerim'de neden yıldızlarla yemin etmektedir?

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet