Kâr payı oranında borç vermek caiz midir?

- Hesabımdaki üç ay kâr payı ile çalışan paramın vadesine on beş-yirmi gün kalmıştı. Arkadaş "aynı oranda parayı sana veririm borç ver" dedi. Araba alacaktı, ben de verdim.

Değerli kardeşimiz,

Kâr payı, yapılan ticaret ortaklığından elde edilen gelire ya da zarara ortak olmaktır. Bu bir ticaret ortaklığı olduğu için helaldir. Ancak borç vermek tamamnen farklı bir durumdur.

Konuyla ilgili şu hadis buna benzer konularda nasıl davranmamız gerektiğini göstermektedir: Hz. Peygamber (a.s.m) şöyle buyurmuştur:

"Herhangi bir fayda sağlayan bir borçlanma akdi faizdir." (Neylu'l-Evtar, v/259).

Bu lafızlarla gelen rivayetlere bazıları zayıf demişlerse de maksatları rivayetin geliş şeklidir. Yoksa bu mana bütün ümmetçe kabul gören sahih bir kuraldır. (bk. el-Fıkhu'l-İslamî, IV/726).

Nitekim aynı manaya gelen bir hadis Buharî'nin Sahihinde de vardır:

Ebu Bürde b. Ebi Musa anlatıyor: Medine'ye gittiğimde Abdullah b. Selam'la karşılaştım. Bana şunları söyledi:

"...Sen faizin yaygın olduğu bir yerde ikamet ediyorsun. Şayet bir kimse üzerinde hakkın varsa, bir yük saman, arpa veya yonca hediye ederse sakın alma, çünkü bu bir faizdir."(Buharî, Menakıbu'l-Ansar, 19).

Sahabinin bu tür hüküm koyucu konulardaki beyanları, merfu hadis hükmünde kabul edilebilir. Nitekim, Hz. Enes aynı anlama gelen bir hadisi bizzat Hz. Peygamber (a.s.m)'den aktarmıştır. (Neylu'l-Evtar, v/258).

Buna göre borç verdiği kimseden kar payı oranında fazlalık alamaz. Ancak verdiği paranın değer kaybı olmuşsa bunu alması caizdir. Günümüzde değer kaybını gösteren enflasyondur. Enflasyon farkı alınabilir.

Araba ve ev için borç vermiş olsa da durum değişmez.

İlave bilgi için tıklayınız:

- Enflasyon farkı fazi olur mu?

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet