Kadı Iyaz ve İmam Beyhaki’nin eserlerindeki mucizeler neden Kütüb-i Sitte’de yok?

- Onların senetleri arasından sahabeye kaç kişi var?

- Ve senet örnekleri nelerdir?

Değerli kardeşimiz,

- Önce şunu belirtelim ki, bu konuyu tam değerlendirmek için bir kitap yazmak gerekir.

- Kadı Iyaz’ın "Şifa" adlı eserinde temel amacı, Hz. Peygamberin nübüvvetine delil olan güzel ahlakı, şemail-i şerifi ve mucizelerini anlatmaktır.

Beyhaki’inin ilgili eserinin adı “Delailu’n-nübüvvet”tir. İsminden de anlaşılacağı gibi, bu eser doğrudan Hz. Peygamberin mucizelerini ve sair nübüvvet delillerini anlatmaktadır.

Halbuki Kütüb-i Sitte onlarca konuyu işlemektedir. Yani, mucizeler konusu bu kitapların asıl hedefi değildir. Bunlar da diğer konuların yanında başka münasebetlerle anlatılmaktadır. Bu sebeple, onlardaki bazı mucizelerin buralarda bulunmaması normaldir.

Bununla beraber, Buhari ve Müslim’in kendilerine göre hadis alma şartları vardır. Ve bu şartlar ağırdır. Diğer sünenlerde de belli şartlar vardır. Onun için Şifa, Delailu’n-nübüvvet gibi eserlerde bulunan bazı hadislerin Kütüb-i Sitte’de bulunmaması doğaldır. Kütüb-i Sitte'de bulunmayan hadislerin sahih olmadığını söylemek de doğru değildir. Nitekim Müstedrek ve Zevaid’le ilgili hadis kaynaklarında pek çok hadisin sahih olduğu, hatta önemli bir kısmının Buhari ve Müslim’in şartlarını taşıdığı kabul edilmektedir.

- Şifa, Delailu’n-Nübüvvet ve Kütüb-i Sitte dışındaki diğer bütün hadis kaynaklarında mevcut senetlerin hepsi Kütüb-i Sitte'deki senet zincirleriyle aynıdır. Yani bu gibi eserlerde ayrı bir senet kriteri yoktur. Örneğin hadis merfu ise, senet bir/veya bir kaç sahabiden Hz. Peygambere dayanmak zorundadır. Eğer mevkuf ise, bir sahabiye dayanmak zorundadır. Eğer munkatı ise, senedin sahabe zincirinden sonra bir yerinde kopukluğu olması gerekir.

Tabii ki, asıl “MUTÛN” denilen hadis kaynaklarında senetler bulunmakla beraber, daha sonraki hadis literatüründe -değişik unvanlarla- yazılan değişik hadis kitaplarında -uzun olduğu ve asıl kaynaklarında da  mevcut olduğu için- bu senetler kısaltılmıştır. Bazen sadece bir sahabiden Hz. Peygambere olan irtibata yer verilmiştir.

- Bununla beraber, Şifa ve Delailu’n-Nübüvvet’te bulunan birçok mucize hadisleri Kütüb-ü Sitte'de vardır. Bir misal olarak Şifa’da “13. Bab. Hz. Peygamberin Parmaklarından Akan Su” mucizesine yer verilmiştir. Beyhaki’nin ilgili eserinde de “Hudeybiye’de Resulullah’ın Parmakları Arasından Suyun Çıkması...” mucizesine yer verilmiştir. Ve  bu mucize hadisesi, Buhari ve Müslim’de de geçmektedir. (bk. Buhârî, Vudû' 32, 46, Menâkıb 25; Müslim, Fedâil 45, 6; İmâra 72, 73)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet