Borsada, halka arz işlemine başkası üzerinden katılmak helal mi?

- Borsada halka arz denilen bir olay var. Genellikle hisseler eşit dağılıyor. Ben babamın üzerinde de halka arza katılıyorum. Çünkü sistem halka arza bir kişinin kendi adına katılmasına izin veriyor. Kişi sayısına göre de hisse bölünüyor. Kendi hesabımdan halka arza giriyorum. Ayrıca babamın rızası ve onayıyla onun hesabından da halka arza giriyorum. Ve bu şekilde halka arz olan şirketten daha fazla hisse yani lot alabiliyorum ve daha fazla kâr elde ediyorum. Bazen de bir arkadaşımın borsa hesabı üzerinden de paranın yarısını arkadaşım yarısını da ben ödemek suretiyle halka arz olan şirketten hisse alıyorum ve sonra da kârı bölüşüyoruz.
- Bu iki durumda da yaptığım ve kazancım helal mi?

Değerli kardeşimiz,

Pay (hisse) senedi, anonim şirketlerin mali varlıkları üzerinde mülkiyet hakkını temsil eden kıymetli evraktır. Bu senede sahip olan kimse, pay oranına göre şirketin kâr ve zararına ortak olur. Pay senedi almanın dini hükmü, bu senedin temsil ettiği şirketin faaliyet alanı ve finansal gelirleri ile bağlantılıdır.

Buna göre faaliyet alanı ve finansal gelirleri İslam’a göre meşru olan şirketlerin pay senetleri alınıp satılabilir. Ancak faaliyet alanı faiz, kumar, içki, domuz ürünleri gibi dinen yasaklanan işlemlerden oluşan ve/veya portföyünde tahvil, faizli devlet bonosu, vadeli mevduat vb. faizli finansal işlemlerden kaynaklı gayrimeşru kazançları olan şirketlerin pay/hisse senetlerini alıp satmak caiz değildir.

Söz konusu senetlerin dinen meşruluğunun araştırılıp ona göre hareket edilmesi, bu senetleri alıp satmak isteyen kişilerin sorumluluğundadır.

Ayrıca borsada hile, dolandırıcılık vb. her türlü manipülatif davranış ve işlemden uzak durmak gerekir.

Söz konusu hükümler, borsada işlem gören bütün şirketler için geçerlidir.

Sonuç olarak, alınacak hisselerin yukarıda bahsedilen ilkeler çerçevesinde değerlendirilerek alınması uygun olur. Zikredilen ilkelere uygun hisselerin halka arzlarına iştirak edilebilir.

Öte taraftan yukarıda belirtilen şartlar çerçevesinde yapılması hâlinde aile üyelerinin veya bir başkasının rızasına dayalı olarak onlar üzerinden gerçekleştirilen meşru ve yasal işlemlerden kazanç elde dilebilir.

Bu konuda ilgili mevzuata ve tarafların ileri sürdüğü şartlara bakılmalı ve bunlara uygun davranılmalıdır.

Not:

Eğer bir kişiye sadece bir yerden ve bir defa hak tanınıyorsa, başka isimle girmek caiz olmaz, yalan beyan, hile ve aldatma olur.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet