Bizdeki halin vakar mı yoksa kibir mi olduğunu nasıl anlarız?

- Bir Müslüman vakar sahibi olmalı.
- Bizdeki halin vakar mı yoksa kibir mi olup olmadığını nasıl ayırt edebiliriz?

Değerli kardeşimiz,

Vakar, ağırbaşlılık demektir. Yani kişinin bulunduğu makamına uygun bir ciddiyet göstermesi, hafif meşrep olmaması, ağırbaşlı olması, temkinli davranması, mevki ve kişiliğin gereğini hakkı ile koruması demektir.

Vakarlı olmak, ağırbaşlı olmak bir fazilettir. Ancak vakarlı biri aynı zamanda mütevazı olmazsa bu vakar kibre kaçabilir. Arada ince bir çizgi vardır ancak bu çizginin bir tarafı (vakar) faziletken, diğer tarafı (kibir) felakettir.

Kibir ise şeytanın en belirgin vasfıdır. Tabiri caizse “Küçük dağları ben yarattım.” edasında olmaktır.

Gerçek kibir sahibi olabilecek tek zat, Mütekebbir olan Cenab-ı Allah’tır. Çünkü her şey ancak onun sayesinde vardır ve varlığına devam edebilmektedir.

Hal böyle iken, büyük-küçük hiç fark etmez her işte hakiki failin Allah olduğunu unutup, o işi insanın kendisine hamletmesi kibirdir. Her ne kadar konuşma esnasında “Ben yaptım, benim, ben…” ifadelerini çokça kullanıyorsak da bunların hepsini ancak Allah’ın izniyle yaptığımızı bilmemiz bizi kibirden inşallah korur.

Vakar ve kibrin birbirine karışmaması için yapmamız gereken en önemli şey yerine, kişisine ve zamanına göre davranmaktır.

Mesela, bir makam belli bir vakarı gerektirirken, çocuklarla veya aile içinde bu şekilde vakarlı davranırsak bu kibre yorulabilir. Bir valinin makamında sahip olması gereken ağırbaşlılığı evinde de sürdürüp aile efradına talimatlar vermesi kibir gibi görünebilir.

Her şeyde olduğu gibi bunda da Hz. Peygamber (asm) Efendimizi örnek almalıyız, onun;

- Bir hutbe irad ederkenki ciddiyeti ve vakarlı duruşu ile

- Torunları Hz. Hasan ve Hz. Hüseyin ile oynarken ki tevazusu, onlarla adeta çocuk olması ve samimiyeti bize örnek olmalı.

Olaylara bu genel mizan ile bakarsak, halin vakar mı kibir mi olduğunu inşallah anlayabiliriz.

Demek ki vakar, ağırbaşlılıktır. Bu hâl kişiyi dikkatli, temkinli davranmaya sevk eder ve onun kadrini yüceltir. Vakarın işareti, insanların yanında da yalnız kaldığı zamanki gibi bir hâl üzere kalabilmek, yapmacık davranışlar içine girmemektir.

Vakar, bir büyüklenme hâli değildir. Aksine ilimden ve hilimden doğan bir fazilettir. Bunun aksi olan hiffet kişiyi küçük düşürür. Acelecilik etmek, çağrılsın çağrılmasın her yere girip çıkmak, lüzumsuz sorular sormak, gereği yokken cevaplar verip bilgiçlik taslamak, beden ve elbiselerini övünç vasıtası yapmak gibi davranışlar vakarın zıddıdır.

İlave bilgi için tıklayınız:

- Vakar / vakarlı olma, tevazu / mütevazı olma nedir; açıklar mısınız ...

- Gurur ve kibir gibi duyguların geçerli olduğu yer var mıdır, ne ...

- Furkan suresi 63. ayet ile kibre karşı kibir sadakadır, hadisi nasıl ...

- "Kibre karşı kibir sadakadır." diye bir hadis var mıdır, açıklar mısınız ...

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet