Bir erkek başkasına vekalet vererek imam nikahlı eşden boşanabilir mi? Nikah kıyılırken mehir kağıda yazılmıştı, bunu erkek boşansa bile vermesi gerekir mi?

Değerli kardeşimiz,

Birisi bir adamı, karısını boşaması için vekalet verirse ve vekilin boşaması ile talak vaki olur.1

Mehir, nikâhın sahih olmasının şartlarından değildir. Yani mehir olmadan, mehri şart koşmadan da nikâh akdi yapılabilir. Nikâh kıyılırken mehri belirtmek de şart değildir. Bunun için mehirsiz evlilik sahihtir. Mehir nikâhın şartlarından değildir, ama nikâhın hükümlerindendir.

Mehrin nikâhın hükmü olmasının mânâsı şudur: Nikâh kıyıldıktan sonra kadın erkekten mehir almayı hak eder. Yani mehir, evliliğin üzerine terettüp eden bir neticedir. Şayet belli bir miktar belirlenmişse (mehri müsemmâ), belirlenen miktarı; belirlenmemişse mehri misil olarak bilinen, kızın akran ve emsâli kadınların almış oldukları mehir miktarını hak eder. Her iki şekildeki mehri erkeğin vermesi vaciptir. Bunun delili şu âyet-i kerimedir:

"Nikâhladığınız kadınların mehirlerini seve seve verin."2

Erkekle kadın boşansa dahi kadına mehrin verilmesi gerekir. Bu meseleye güzel bir örnek olması bakımından şu hadis-i şerifi zikredelim:

Ukbe bin Âmir anlatıyor: Resulullah (a.s.m.) bir adama şöyle dedi:

"Seni falanca hanımla evlendireyim mi?" Adam,

"Evet" dedi. Kadına,

"Seni falanca erkekle evlendirmemi kabul eder misin?" diye sordu. Kadın

"Evet" dedi. Onları birbiriyle evlendirdi. Adam kadınla zifafa girdi. Ama herhangi bir mehir tespit edilmemişti. Bir süre sonra adama ölüm vakti geldiğinde şöyle dedi:

"Resulullah (a.s.m.) beni falanca kadınla evlendirdi. Ona herhangi bir mehir tespit etmemiştim. Başka bir şey de vermedim. Şimdi ona mehir olarak Hayber'deki hissemi veriyorum."

"Kadın o hisseyi aldı ve yüz bin dirheme sattı."3

Kaynaklar:

1. Tatarhaniyye - El-Mebsut - Şemsu 1-Eimme Serahsî.
2. Nisâ Sûresi, 4.
3. Ebû Dâvud, Nikâh: 32.

(Celal Yıldırım, Kaynaklarıyla İslam Fıkhı, Uysal Kitabevi: 3/32; Mehmed Paksu, Aileye Özel Fetvalar)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet