Allah tek olduğu halde neden siz denilmiş?

- Allah tektir, ancak Müminun suresinin 99. ayetinde beni dünyaya geri gönderiniz diye çoğul ifade kullanılmış, neden hikmeti nedir?

Değerli kardeşimiz,

İlgili ayetin meali şöyledir:

“Nihayet onlardan birine ölüm gelince, Rabbim! Beni dünyaya geri gönderiniz ki, terk ettiğim dünyada salih bir amel yapayım, der.” (Müminun, 99)

Bu ayette geçen “Gönderiniz” mealindeki çoğu ifadesi, hürmet, tazim ve saygıdır. Yoksa muhatabın çoğu olduğu anlamında değildir. Sultan tek olduğu halde, ona siz diye hitap etmek gibidir.
Ayrıca bu ifadenin, o günün şiddet ve dehşetinden olduğu ya da bu ifadenin çok tekrar edildiğinden meydana geldiği de söylenmiştir.

Diğer taraftan, buradaki muhatapların ölüm melekleri olduğunu söyleyenler de vardır. (bk. Razi, ilgili ayetin tefsiri)

Kuran’da onarca defa “Allah’ın birliğine” vurgu yapılmıştır. Ama aynı zamanda onlarca yerde Allah için “siz-biz” çoğul kelimeleri de kullanılmıştır. (bk. Hicr, 15/9; Cin 72/5; İnşirah 94/1; Tin 95/4; Kadir, 97/1; Kevser 108/1) Ve daha onlarca yerde bu ifadeler vardır.

Bunun hikmetleri şunlar olabilir:

a) Allah’ın azametini ifade etmeye yönelik olabilir. Türkçede bunun bir misalini "siz" ifadesinde görürüz. Bizden büyük olanlara hürmeten "sen" demek yerine "siz" demeyi tercih ederiz. Buradaki "siz" ifadesi çoğul manasında kullanılmadığı gibi, bu ayette geçen "siz" ifadesi de çokluk manasında değildir. Hürmet, saygı ve makam gereğidir, değer ve kıymet vermektir.

b) Allah’ın pek çok isim ve sıfatlarına işaret etmeye yönelik olabilir.

c) Bazı işlerin ilahi hikmet gereği olarak sebepler örgüsüne ihtiyaç duyduğu gerçeğine yönelik olabilir. Nitekim İslam alimlerine göre, Allah'ın "ben" diye hitap ettiği ayetlerin büyük ekseriyeti hep zatıyla ilgilidir; "biz" diye hitap edilen ayet-i kerimelerde ise, umumiyetle arada bir vasıta vardır.

Görüldüğü gibi kâfirlerin, müşriklerin ve onlar gibi hareket edenlerin pişmanlığı ölüm anında ortaya çıkmaktadır. Ve tekrar dünyaya dönmeyi arzulamaktadırlar. Fakat bu isteklerin boş bir talep olduğu sonraki ayette bildirilmiştir:

“Belki ben terk ettiğim (ve boş yere geçirdiğim dünyada) salih amelleri işlerim. Hayır, bu onun söylediği (boş) bir sözdür. Onların gerisinde ise, dirilecek güne kadar (süren) bir berzah vardır.” (Müminûn, 23/100)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet