Allah, kafirlere çocuklarını öldürmeyi güzel mi göstermiştir?

- Enam suresi 137. ayette geçen, Allah'ın çocukları öldürmeyi hoş göstermesi olayı nasıl anlaşılmalıdır?

Değerli kardeşimiz,

Soruda geçen bilgi yanlıştır. Evlat öldürmeyi hoş gösterenler, çocuklarını öldürenlerin ortaklarıdır. İlgili ayetin meali şöyledir:

“Bunun gibi, ortakları, müşriklerden çoğuna ço­cuklarını öldürmeyi iyi bir şey gibi gösterdi ki, hem kendilerini mahvetsinler hem de dinlerini karıştırıp bozsunlar! Allah dileseydi bunu yapamazlardı. Öyleyse onları uydurduklarıyla baş başa bırak!” (Enam, 6/137)

Câhiliye Araplarının sapkınlıklarından biri de çocuklarını öldürme şek­lindeki uygulamalarıdır; ortakları bunu onlara iyi bir şey gibi göstermiştir.

Klasik tefsirlerde bu âyet açıklanırken, bazı Arapların geçim sıkıntısı veya özellikle ka­bile savaşları yüzünden ileride esir düşüp câriye haline getirilip fuhuşa sevkedilebilir kaygısıyla kız çocuklarını diri diri toprağa gömerek öldürdükleri hatırlatıla­rak, âyette bu acımasız geleneğe işaret edildiği belirtilmektedir. (bk. Cevâd Ali, el-Mufassal fî târîhi'l-Arab kable'l-İslâm, IV, 651-652)

Bazı yazarlar, Araplarda bu uygulamanın nadiren görüldüğünü ve toplumda hoş karşılanmadığını belirterek âyette geçen "zeyyene" kelimesinden hareketle, burada işaret edilen "evlât öldür­me" uygulamasının başka milletlerden alınmış olduğunu ifade eder. Bu görüşte olanlara göre, müşriklere evlâtlarını öldürmeyi öğütleyen put bakıcıları, belki de evlâdı Allah için kurban etmenin, Hz. İbrahim'den kalma büyük bir ibadet olduğunu söylüyor­lardı.

Câhiliye çağında bir adam, şu kadar çocuğu olduğu takdirde bunlardan biri­ni kurban edeceğine yemin ederdi. Nitekim Abdülmuttalib, kendisini koruyacak kadar oğlu olduğu takdirde birisini kurban etmeyi adamıştı.

Ancak -çe­şitli tarihî bilgiler yanında- özellikle İkinci Akabe Biatı sırasında Medineli Müslümanların, Câhiliye döneminde yaygın olarak işledikleri başlıca günahlardan vazgeçtiklerine dair söz verirken, bunlar arasında evlât öldürme suçunu da sıralamala­rı (Muhammed Hamîdullah, İslâm Peygamberi, I, 154)  ve Resulullah'ın mümin kadınlardan aldığı biattan söz eden âyette bu şarta da yer verilmesi (bk. Mümtehine, 60/12) bu uygulamanın pek de nâdir olmadığını göstermektedir.

Ayette Câhiliye Araplanna evlâtlarını öldürmeyi iyi gibi gösterdikleri belir­tilen ortaklardan maksadın, insan ve cin şeytanları veya özellikle put bakıcıları olduğuna dair görüşler vardır. (bk. Râzî, ilgili ayetin tefsiri)

Merhum Hamdi Yazır ayeti şöyle tefsir eder:

"Allah için ayrılanı da şirk uğruna sarf ettirerek ekonomik felaketi artırmak ve buna sebep olan o çirkin şirk hükümlerini süsleyip hoş göstermek sûretiyledir ki o taptıkları ve adlarına masraflar yaptıkları ortakları, o insan ve şeytanları, müşriklerin çoğuna evlatlarını öldürmeyi süsledi ve hoş gösterdi."

"Kazandıklarını çektiler, zaruretlere düştüler, akıllarını, fikirlerini, hislerini kuruntularla ifsat ettiler, haşyet-i imlâk yani züğürtlük korkusu ve birtakım bâtıl zorlamalar ile yetişmiş evlatlarını öldürmeyi, putlara kurban etmeyi, kızlarını diri diri mezarlara gömmeyi, çocuk düşürmeyi ve bu şekilde kendi nesillerini kendilerine kırdırmayı bir iktisad, bir akıl, bir namus, bir din işi gibi iyi bir şey diye telkin ettiler."

"Ve bu süslemeyi o ortaklar, iki maksat için yaptılar: Müşrikleri helak etmek için ve dinlerini karıştırıp bozmak için, ki burada kastedilen Hz. İbrahim ve İsmail'den kendilerine miras kalan dinleridir."

"Ve fakat Rabb'ın dilemiş olsaydı bu süslemeyi veya bu öldürme işini yapamazlardı. Mademki yapıyorlar, demek ki dilememiştir. Ve demek ki Rabb'in onların dünya ve ahirette helâk edilmelerini dilemiştir. Şu halde sen onları uydurdukları iftiralarına bırak. Bırak ki, yok olsunlar." (Elmalılı, Hak Dini ilgili ayetin tefsiri)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet