Yemin kefareti olarak verilmesi gereken fidyenin miktarı ne kadardır?

-  Bir fakiri sabah akşam doyurmak bugünkü ücretle ne kadar, ben de orta halli bir memurum, daha açık ve net olarak söyleyebilir misiniz?

Değerli kardeşimiz,

Yemini Bozmanın Kefâreti:

Kur'ân-ı Kerim'de:

"(Yeminin) Kefâreti ailenize yedirmekte olduğunuzun orta (derece) sinden, on yoksulu doyurmak, ya onları giydirmek yahud bir köle azad etmektir. Fakat kim (bunları) bulamazsa, üç gün oruç tutması lâzımdır. İşte bu, and (yemin) ettiğiniz vakit (onları bozmanın) kefâretidir. Yeminlerinizi muhafaza ediniz. Allah âyetlerini size böylece açıklıyor. Ta ki şükredesiniz." (Mâide, 5/89) buyurulmuştur.

Rasûl-i ekrem (s.a.s)'in döneminde, yemin kefareti için yoksula ne kadar verildiğini izah için, İmâmu Buhâri "Kitabu'l-Kefâret" adı altında, ayrı bir bölüm ayırmıştır. Kefâretlerde illet kesin olarak belli değildir. Bu yüzden kıyas yoluyla, hükmü benzer olaylara uygulamak imkanı bulunmaz, kefaretler kitap ve sünnetteki sıra gözetilerek yerine getirilir. (bk. Buhârî, Sahih, VII/235-240; Şamil İslam Ansiklopedisi, KEFFARET md.)

Yemin keffaretinde on fakiri doyurmak gerekir. On fakir bulmak zor ise bir fakiri on ayrı günde doyurmak şeklinde de olur. On günlük para veya yiyecek bir defa da bir fakire verilmez.(bk. İbn Abidin, 3/725)

Bir fidye -âyet-i kerîmede de belirtildiği gibi- bir fakiri tam bir gün doyurmaktır. Bir günde ise iki öğün vardır.

Fidyenin ödenme şekli yemin keffaretinden farklı olmaktadır. Fidyeler, yalnız bir fakire verilebileceği gibi, birden fazla fakirlere de verilebilir. Ramazan içinde verilebileceği gibi, evvelinde veya sonunda da verilebilir. Fakirleri sabah ve akşam günde iki öğün doyurmak suretiyle olabileceği gibi, öğünlerin parasını vermek suretiyle de olabilir. Para toptan da verilebilir, her gün ayrı ayrı da...(bk. İbn Abidin, 2/427)

Oruç tutma gücünde olmayan kimse, fidye verebilecek kadar zengin de değilse, yapacağı iş, Allah`tan afv ve mağfiret dilemektir. Fidye vermek mecburiyeti, onun üzerinden kalkmıştır.

Fidye miktarı fitrede olduğu gibidir.

Fitrenin Miktarı Ne Kadardır?

Fitre başlıca dört madde üzerinden verilir:

1. Buğday veya buğday unundan. Bunun vâcib olan miktarı, yarım sa` (520 dirhem: 1667 gr.) dır.

2. Arpadan veya arpa unundan. Bunun miktarı ise, bir sa` (1040 dirhem: 3333 gr.) dır.

3. Her türlü kuru üzümden. Bunun miktarı da bir sa` (3333 gr.) dır.

4. Kuru hurmadan. Bunun miktarı ise yine bir sa` (3333 gr.) dır. Bu dört gıda maddesinden herhangi birine göre fitre verilebilir.

Bu fitreler aynen hurma, buğday, üzüm olarak verilebileceği gibi, kıymetleri para olarak da verilebilir. Hattâ kıymetlerinin para olarak ödenmesi, daha da efdaldir.

Kişinin fitresini verirken kendi malî imkânını ve zenginliğini göz önünde bulundurarak, fitresini bu 4 gıda maddesinden birinin kıymeti üzerinden ödemesi gerekir.

Meselâ, çok zengin olanlar fitrelerini hurmanın değeri üzerinden ödemelidirler. Çünkü en yüksek fitre miktarı hurmadır. Onun o zenginliğine münasib olan, fitresini hurma üzerinden ödemektir. Artık zenginlik derecesine göre, kuru üzüm, arpa ve buğday olmak üzere fitre ödenecek gıda maddesi değişir. Her yıl Ramazan ayında, müftülükler bu dört gıda maddesine düşen fitre bedellerini ilân ederler. O bedellere göre fitreyi ödemek mümkündür.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet