Tevfik ve hızlan Allah'ın fiili sıfatlarından mı?

- İmam Matüridi'ye göre tevfik ve hızlan kavramı Allah'ın fiili sıfatları arasında yer alır mı?

Değerli kardeşimiz,

"Tevfik", kulun fiilinin Allah’ın rızasına uygun olarak yaratılması; "hızlan" ise Allah’ın isyankâr kullarından yardımını kesmesi, anlamında kullanılmaktadır.

"Tevfik" ve "hızlan" kavramları Matüridiye mezhebinin kaynaklarında kulların fiilleri bölümünde dile getirilmiştir.

İmam Matüridi’nin de belirttiği üzere, Allah’ın kullarına tevfik ve hızlanda bulunması caizdir. (Matüridi, Kütabü’t-Tevhid Tercümesi, 337)

Birçok ayet ve hadiste, kulların Allah’tan yardım isteme ve günahtan koruma (maunet ve ismet) talebinde bulunmalarının öğütlenmesi de ilahi desteğin veya terk edişin olduğunu kanıtlar.

"Tevfik" ve "hızlan"ın bir sıfat olarak Allah’a nispet edildiğine dair açık bir ifade İmam Matüridi’nin eserlerinde geçmemektedir.

Bazı âlimler, isim ve sıfatların tevkifi olduğunu kabul ederek sadece ayet ve hadislerle bilineceğini savunurlar. Bu nedenle naslarda zikredilmeyen bir isim veya sıfatın Allah için kullanılmasını caiz görmezler.

Ehlisünnet kelamcılarının çoğunluğu ise ilahi sıfatların kıyasi olabileceğini kabul etmektedirler. Bu bağlamda Allah’ın uluhiyet ve azametine aykırı bir manayı zihinde uyandırmayacak sıfatlar, naslarda geçmese de Allah için kullanılması caizdir.

Bu görüş çerçevesinde "tevfik" ve "hızlan" sıfat olarak "Zat-ı Bari"ye nispet edilebilir.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet