Start-up kurup, yatırım fonlarından yatırım almak caiz mi?

Bir star-tup kurup star-tuplara yatırım yapan şirket, kuruluş, yatırım fonları veya melek yatırımcılardan yatırım almak ya da yurtdışındaki büyük yatırım fonlarından yatırım almak caiz mi?

Değerli kardeşimiz,

Yatırımların caiz ve meşru olduğuna dair fetva alınmış ise almak caiz olur.

Bir start-up kurup ya da kurulmuş bir start-up’ın yatırımcı (melek yatırımcı, yatırım fonu, yurtdışı fon vb.) alması durumu İslam hukukunda kesin olarak “haram” veya “helal” şeklinde tek bir şemaya oturtulamaz; ancak İslam hukukuna uygun şartlar sağlandığında helal olur.

Bu konuda dikkat edilmesi gereken şartlar ve ilkesel çerçeveler yer alıyor.

İslam iktisadî muamelatında temel prensiplerden bazıları şunlardır:

Faiz (riba) kesinlikle yasaktır.

Fazla belirsizlik (ğarar), spekülasyon (maysir) gibi işlemler sakıncalıdır.

İşin konusu haram sektörlerden olmamalıdır (alkol, kumar, domuz, vb).

Kar-zarar paylaşımı, aktif ortaklık gibi modeller tercih edilir.

Yapılan yatırımın yapısı açık, sözleşmesi net olmalı, faiz yükümlülüğü gibi saklı / belirsiz şartlar içermemelidir.

Bu kriterlerin ışığında, bir start-up’a yatırım almak veya yatırım yapmak helâl olabilir; fakat detaylara dikkat etmek çok önemlidir.

Dikkat edilmesi gereken hususlar

Start-up’lar genellikle yüksek riskli ve yüksek belirsizlik içerirler. Bu durum “ğarar” ya da spekülasyon sınırına yaklaşabilir.

Kurumsal yapı, sözleşme dilinde şeffaflık, tarafların hak ve sorumlulukları net olmalı.

Yatırımcı ve girişimci arasında kâr-zarar paylaşımı ilkesine uygun hareket edilmiş mi, yoksa yatırımcı sabit faiz getirisi garanti etmiş mi? Sabit faiz garanti edilen yapı caiz değildir, haramdır.

Bütün bunları ve diğer konuları dışarıdan takip etmek çok zor ve bir kısmına ulaşmak da neredeyse imkansız olduğundan en kolay ve en sağlıklı yöntem şudur:

“Yatırımların caiz ve meşru olduğuna dair fetva alınmış ise almak caiz olur.”

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet