Selam vermek yerine, günaydın demek caiz midir? Sabah erken saatte bir mümin gördüğü mümine "selamün aleyküm" mü demeli, yoksa sabah başka bir selam mı kullanılır?

Değerli kardeşimiz,

Câhiliyet döneminde yaşayan kimseler, birbirine rast geldikleri zaman çeşitli sözlerle birbirine iltifat ederek sevgi ve saygılarını gösterirlerdi. Câhiliyetin inanç, ibadet ve hukuk sahasına değişiklik getiren İslâm dini sosyal alanda da değişiklikler getirdi. Ve birbirine rast gelenlere, iltifat etmek için kullandıkları kelime ve cümleleri yasaklayarak "es-selâmü aleyküm" demeyi emretti.

Peygamber (sav) buyuruyor:

"İmân etmedikçe Cennet'e giremezsiniz, birbirinizi sevmedikçe de imân etmiş olamazsınız. Size bir şey delâlet edeyim mi ki, onu yaptığınız takdirde birbirinizi sevmiş olacaksınız. Selâmı aranızda yaygınlaştırınız." (Müslîm).

İmrân bin Hüseyin diyor ki:

"Biz câhiliyette 'Allah senin gözünü sevindirsin.' veya 'Sabahleyin senin yaşaman iyi olsun.' derdik. İslâm dini gelince bundan nehy edildik."

Peygamber (sav) de şöyle buyuruyor:

"Bizden başkasına kendini benzeten kimse bizden değildir. Yahudi ve Hristiyanlara kendinizi benzetmeyiniz. Yahudilerin selâmı parmaklarla işaret etmek, Hristiyanların selâmı da el ile işaret etmektir."(Tirmizî)

Yukarıda zikredilen hadislerden anlaşıldığı gibi, Müslümanlar birbirine rast geldiklerinde (es-Selâmü aleyküm) sözünü söylemekle söze başlayacaklar. Kimi zaman selam yerine "merhaba" denildiği, özellikle dışarıdan gelen kimseye karşı "hoş geldin" anlamında bu ifadenin de kullanıldığı nakledilmiştir. (bk. Buharî, İman 40, İlm 25, Salat 4; Müslim, İman 24, Misafirin 82; İbn Mace, Mukaddime 22; Ebu Davud, Zekat 6)

Merhaba; bolluk ve genişlik dileme, başımızın üstünde yerin var gibi anlamları kapsar. "Musafaha" konusunu incelerken, Medineli Ensar kadınların biat için toplandıklarında Hz. Ömer'in selamını "Rasülullah'a ve Rasülullah'ın elçisi Ömer'e merhaba" sözleri ile cevapladıklarını belirtmiştik.

Günümüzde kullanılan "hayırlı sabahlar", "hayırlı akşamlar", "iyi günler", "iyi akşamlar", "günaydın" veya "tünaydın" gibi deyimler, selam verilenler üzerinde huzur, güven ve esenlik meydana getirebilirse de "İslam'a ait selam"ın yerini tutmadığında açıklık vardır. Belki bu deyimler asıl selamlaşmadan sonra dua ve temenni niteliğinde söylenebilir.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet