Peygamberimiz, din ile devletin ayrılacağını haber vermiş midir?

- Resulullah sallallahu aleyhi ve sellem efendimiz şöyle buyurdu:
"Dikkat edin İslam bir dairedir. Döndüğü müddetçe siz de kitapla (Kuran/Sünnet) beraber o dairenin içinde dönünüz. Dikkat edin, kitap ile sultanlık (din ve devlet işleri) birbirinden ayrılacak. Dikkat edin, onlar (bizden olmayanlar olsa gerek) sizin başınıza emir (idareci) olacak. Sizin aleyhinize olan, kendilerinin lehine olan şekilde hükmedecekler. Eğer onları dinlemezseniz sizi öldürecekler, itaat ederseniz sizi sapıtacaklar. Onlara karşı Meryem oğlu İsa (aleyhisselam)'ın arkadaşlarının davrandığı gibi davranın. Onlar ki testerelerle biçildiler, çarmıha gerildiler ama yine de davalarından vazgeçmediler. Allah'a itaat ederek ölüm, Allah'a isyan ederek yaşamaktan daha hayırlıdır." KAYNAK: Hadis alimlerinden İmam Taberani Mu'cemu'l Kebir, Mu'cemu's Sağir ve Şamiin isimli eserlerinde rivayet etti.
- Bu hadis-i şerif olarak yazılan hadis gerçek midir?
- Bu hadisi günümüz için nasıl anlamamız gerekir?

Değerli kardeşimiz,

- İlgili hadis rivayeti için bk. Taberani, el-Muceamu’l-kebir, 20/90.

- Bu rivayetin senedinde yer alan bir ravi, bir grup alimler tarafından zayıf olarak değerlendirilmiştir. Ayrıca senedinde kopukluk vardır. (bk. Mecmau’z-Zevaid, h. no: 9208)

- Hadisteki tavsiyeler değişik hadis kaynaklarında da yer almıştır. Ancak İslamî hükümleri, yalnız bir-iki ayet ve hadisten almak doğru değildir. Bu sebeple, hem tefsiri hem hadisleri çok iyi bilen yüzlerce İslam aliminin bu konudaki görüşlerine başvurmak gerekir.

Evet, Hz. İsa’nın müntesipleri gibi, testere ile biçilmeyi günah işleten bir hayata tercih etmek caizdir. Çünkü, hadiste “En büyük/üstün cihad zalim hükümdarın yanında hakkı söylemektir.” (Kenzu’l-Ummal, 3/64) buyurulmuştur.

Ancak böyle bir cihad farz değildir. Özellikle, bu tür bir cihaddan kişinin yakınları zarar görecekse, o zaman “emri bil-maruf ve nehyi anil-münker” (iyiliği emr kötülükten sakındırmak) bırakın vacip veya sünnet olmasını, haram bile olabilir. (Bu konuda  geniş bilgi almak için, İmam Gazali’nin İhyau’l-Ulum adı eserinin “el-Husbe” bölümüne bakılabilir.)

- Nitekim, Peygamberimiz (asm), Hz. Ammar b. Yasir’e, işkence gördüğü takdirde bu eziyetten kurtulmak için “küfür” sayılan bazı sözler söyleyebileceğini bildirmiştir.

- Şunu da belirtelim ki, hadiste yer alan “Sultan ile Kur’an’ın (din ile devletin) ayrılacağı”na dair ifade tahakkuk etmiş gaybi bir haberdir.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet