Pazarlık payı koyarak fiyat belirlemek caiz midir?

- İndirim adıyla yapılan uygulamalarda hile yapmanın hükmü nedir?

Değerli kardeşimiz,

- Yapılan pazarlıkla oluşan fiyat farkının, aşırı olmamak kaydıyla bir sakıncası yoktur.

- Dinimizde pazarlık vardır. Saadet asrında sahabelerin alış-verişte pazarlık yaptığı bilinmektedir. Ancak, eğer “pazarlık payı” denilen bir kâr fazlalığı, müşteriyi gerçekten aldatan bir şekilde ise bu caiz değildir. Özellikle, normal piyasadan fazla olarak istenen bu pay müşteri tarafından pazarlık konusu yapılmadan alınırsa, bu takdirde müşterinin aldatılması söz konusudur ve bu caiz değildir. Fakat eğer bir memlekette pazarlık, gelenek haline gelmişse, asıl fiyat söylendiği zaman, müşteri mutlaka daha aşağısında ısrar edecekse, bu takdirde pazarlık payını koymada bir sakıncanın olacağını düşünmüyoruz.

- Kural olarak şu hususa dikkat etmek gerekir: Malı fahiş bir fiyatla müşteriye satmak caiz değildir. Kâr ederek satmak, ticaretin olmazsa olmaz şartıdır. Kâr haddini -aşağı yukarı- belirleyen piyasadır. Her kesin on liraya sattığı bir malı, siz de sekiz liraya, on iki liraya satabilirsiniz. Fakat bunu yirmi liraya satarsanız  -müşteriyi aldatmış olduğunuzdan- harama girmiş olursunuz.

- İndirimlerin yapıldığı dönemlerde, insaflı bir şekilde bir fiyat belirleyip, onun üzerinden indirime gitmek olabilir mi?

Şunu da unutmamak gerekir ki, gerçekle bağlantısı olmayan bir ayarlama fiilî bir yalancılığa girebilir. Onun için normal zamanda indirimlere imkân verecek bir ayarlamayı yapmak en uygun olanıdır.

Cihaddan sonra en faziletti kazanç yolu olarak ticaret, başka bir görüşe göre ziraat kabul edilmiştir. Ticaret, aynı zamanda refahı ve gelişmeyi de sağlar. Fakat ticaret çok sorumluluğu olan ve haramlara düşme ihtimalinin fazla olduğu bir meslektir. Bunun için çok dikkatli olmak gerekir. Bu zorluğa rağmen ticaret yoluyla helâl kazanç elde etme çok faziletlidir. Bunun için Hz. Peygamber (asm): "Doğru tüccar kıyamet gününde Allah'ın arşının gölgesindedir. " ve "Doğru, emin bir tacir peygamberler, sıddıklar, Şehitler ile haşrolur. " (Acluni, Keşfu'l-Hafa, I, 294) buyurmuştur.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet