Oğlum hem sinirli hem de çok karşılık veriyor, ne yapmalıyım?

- Oğlum 10 yaşında hem sinirli hem de çok karşılık veriyor söz dinlemiyor hep bir muhalefet.
- Ders konusunda da sevmiyorum deyip yapmayı reddediyor onun için ne yapmamı önerirsiniz?

Değerli kardeşimiz,

Çocuklarda öfke, endişe gibi duyguların olması normaldir. Asıl önemli olan bu duyguların sıklığı ve ne zaman başladığıdır. Eğer çocuğunuzdaki olumsuz duygulara bağlı davranışlar sıklıkla meydana geliyor ise bu durumu ciddiye almak gerekir.

Çocuğunuzda, uzun süren ve anlamlandıramadığınız negatif davranışlar gözlemliyorsanız ve bu davranışlar okul ya da aile, arkadaş ilişkilerini etkiliyorsa, lütfen bu konuyla ilgili, çocuklarla çalışan lisanslı bir psikologtan yardım alınız. Zira çocuklar, kendilerini yetişkinler gibi ifade edemezler.

Ayrıca, bu duygu durum belirtileri yetişkinlerden farklılık gösterebilir. Örneğin, depresif ruh haline sahip bir yetişkin, çökkün, hareketsiz bir beden diline sahipken; depresyonda olan bir çocukta hareketlilik artabilir.

Bazı çocuklarda, çeşitli davranışların nedeni fizyolojiktir yani doğuştandır. Örneğin, akranlarına göre dikkati dağınık ve hareketli olan; arkadaşlarıyla ilişkilerini yürütmekte zorlanan çocukların bazıları "Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu"na (DEHB) sahiptir. Bu durum tamamen doğuştandır.

Çocuğunuzun bu veya bunun dışında, doğuştan bir farklılığı varsa, bu farklılığın bir çocuk ergen psikiyatristi tarafından tanı alması gerekir. Hekimin yönlendirmesiyle, çocuğun ve sizin hayatınızı kolaylaştıracak müdahaleler yapılmalıdır. Bu müdahaleler, terapi, farmakolojik tedaviler, bireysel eğitim desteği gibi düzenlemeleri kapsamaktadır.  

Bunlara ek olarak, çocuğunuzun öfkesini azaltmak için şunları önerebiliriz:  

- Ekran süresini ve ekran içeriklerini kontrol edin. Şiddet içerikli oyun ve videolardan uzak tutun. 

- Çocuğunuzun öfkesini yansıtabileceği oyunlar oynayın. (Kum torbası, hacıyatmaz yumruklamak, oyuncak silah, kılıç kalkan gibi öfkeyi dışa vurabileceği oyuncaklar çocuğun öfkesini arttırmaz, bilakis öfkesini azaltır.) 

- Net ve kısa cümlelerle, yaşına uygun sınırlar koyun. Çocuğun her istediğini yapmak, gerekli sınırları koymamak çocuğun öfkesini arttırır.  

- Dışarı aktivitelerine ağırlık verin. Sportif faaliyetler, yüzme, futbol, tekvando, karate vb. çocuğun öfkesini azaltır; odaklanmasını arttırır. 

- Kuş, kedi gibi evcil hayvan beslemek, kendi çamaşırlarını sepete atmak, sofrayı toplamak gibi yaşına uygun sorumluluklar verin. 

Çocuklarda akademik başarı düşüklüğü dikkat edilmesi gereken bir konudur. Derslere karşı ilgisizliğin birçok sebebi vardır. Bunlardan bazıları: 

- Doğuştan gelen disleksi, DEHB, dürtüsellik gibi farklılıklar, akademik başarıyı etkiler. Okul rehberlik uzmanı ya da çocuk alanında çalışan bir uzmanın görmesi, gerekli testleri uygulaması gerekir. 

- Ayrılık kaygısı, sosyal kaygısı yüksek olan çocuklar okula gitmek istemeyebilir. Direkt olmasa da kaygı bozuklukları, çocuğun okula, derslere olan ilgisini azaltır. 

- Akran zorbalığı, okullarda maalesef sık yaşanmaktadır. Zorbalığa uğrayan, arkadaşlarının alay ettiği çocukların derse, okula karşı ilgisi azalabilir. 

- Fazla ekran maruziyeti, çocuğun derslere olan ilgisini azaltır. Ebeveynin ekran süresini kontrol edip net sınırlar koyması ve ekran içeriğini, süresini takip etmesi şarttır.

İlave bilgi için tıklayınız:

- Ergenlik yaşına gelen bir çocuğa, anne baba olarak nasıl ...

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet