Nükleer enerjisi santralleri kurmak, İslami bakış açısıyla nasıl değerlendirilmelidir?

- Japonya'daki nükleer santrallerinin depremden dolayı hasar görüp, insanlara ve çevreye öldürücü radyoaktif ışını bulaştıran musibet bir teknoloji olduğunu, Tschernobyl kazasından sonra şimdi yine şahit olduk. - Allah onlarca sağlıklı enerji üretim alternatifleri (su, rüzgâr, güneş vs.) yaratmış iken, Türkiye'de yeni nükleer santralleri planlanıyor. - İslam, insan hayatını, doğayı ve çevremizi korumayı emreden bir dindir. Bu teknoloji İslami bakış açsından nasıl değerlendirilmelidir?

Cevap

Değerli kardeşimiz,

Teknoloji, prensip olarak Allah’ın insanlara lütfettiği bir nimettir. Ancak bu nimeti nikmete çeviren / bu faydalı şeyleri zararlı hâle getiren insanlardır.

Şunu kesin olarak ifade edebiliriz ki, Allah tarafından insanlık alemine ilham edilen ve ilahî bir ikram olarak yerini alan her türlü teknoloji, insanlar için  faydalıdır fakat insanlar tarafından yanlış kullanılarak zararlı hale getiriliyor. Deyim yerindeyse ortada bir icat hatası yok; imal veya kullanım hatası vardır. 

Bunlardan biri de konumuzla ilgili olan nükleer santrallerdir. Bu teknoloji icadı, insanlara yararlı olan elektrik ve benzeri üretimlerde faydalı olmaya yöneliktir. Ancak insanlar, bu santralleri inşa ederken, depremleri, fay hatları, tsünamileri göz önünde bulundurarak gereken hassasiyeti göstermezlerse, bu suistimalin sorumlusu olurlar. Ve bu bir imal ve kullanım hatası olur.

Bu genel prensipler çerçevesinde meseleye bakıldığında, işi işin uzmanlarına bırkamanın elzem olduğu kendiliğinden ortaya çıkmış olacaktır. Bununla beraber, ilkeler bazında bir-iki noktaya işaret etmekte fayda vardır.

Birincisi: “Yakîn şüphe ile zail olmaz.” manasındaki fıkhî prensiptir. Bu prensibe göre, bir şeyin faydası muhakkak, zararı şüpheli ise, ona olumlu bakmak gerekir.

İkincisi: “Ehven-i şerreynin ihtiyar edilmesi.” prensibidir. Bu prensip çerçevesinde meseleye bakıldığında, bu sanatrallerin yapılması mı yoksa yapılmaması mı daha zararlı olduğuna bakmak gerekir. Bu santrallere ihtiyacın olup olmadığı konusunda hükmü verecek olanlar elbette işin uzmanlarıdır.

Yan etkisi olmayan hiçbir ilaç yoktur. Ama ilaç fabrikları harıl harıl çalışıyor. Bunun yanında, zararı yararından daha fazla olduğu tespit edilen ilaçlar piyasadan kaldırlır ve imalatı yasaklanır.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet