Ayete göre, göğü yaratmak zor mu?
Naziat 27 haşa çelişki mi var?
Ey haşri inkâr edenler! Sizi yeniden yaratmak mı daha zor, yoksa göğü yaratmak mı? İşte bakın! Onu Allah nasıl da binâ etti. (Naziat 27) Yani Allah'a yaratmak zor gelmez, burayı anlamadım yani bu yerde sanki göğü yaratmak haşa Allah'a zormuş gibi mi, anlamadım.
Değerli kardeşimiz,
Bu ayette haşa Allah’a bir zorluk isnadı yoktur. Mesele, hitap üslubunu doğru anlamakla ilgilidir. Kısa ve net şekilde toparlayayım:
1. Ayet kime ve hangi ölçüyle konuşuyor?
Kuran, Allah’ın kudretini anlatırken insanın aklını ölçü alır, çünkü muhatap insandır, Allah değildir.
“Sizi yaratmak mı daha büyük, yoksa göğü yaratmak mı?” (Naziat 79/27)
Bu soru Allah açısından bir kıyas değildir, insan algısına göre bir mukayesedir
Yani mana şudur: “Sizce hangisi daha büyük ve daha zor görünüyor?”
2. Kuran bu yöntemi başka ayetlerde de kullanır
Aynı mantık açıkça şu ayetlerde vardır:
“Göklerin ve yerin yaratılması, insanların yaratılmasından daha büyüktür.” (Mümin 40/57)
“Gökleri ve yeri yaratan, onların benzerini yaratmaya kadir değil midir?” Yâsîn 36/81)
Burada “Daha büyük” “Daha zor” ifadeleri nisbîdir, insanın bakışına göredir, Allah’a göre değildir.
3. Asıl mesaj: Haşir inkârını çürütmek
Ayetin amacı, “sen göğü, yıldızları, düzeni görüyorsun, bunları yaratan kudret seni yeniden yaratamaz mı?” mantığını ve anlayışını vermektir. Yani, büyüğe gücü yeten, küçüğe elbette yeter.
Bu, akla hitap eden mantıki bir delildir.
4. Allah açısından “kolay–zor” diye bir şey yoktur
İslam akaidine göre Allah için, zor yoktur, kolay yoktur, zz–çok yoktur.
Kuran’da bu açıkça ifade edilir:
“Bir şeyin olmasını dilediğinde ona sadece ‘Ol!’ der, o da oluverir.” (Yâsîn 36/82)
Bu yüzden ayette geçen “zor-büyük” ifadesi beşerî kıyas içindir, ilahî kudretle ilgili bir sınır değildir.
5. Çelişki nerede sanılıyor?
Çelişki zannedilen şey şudur: Ayetin Allah’a göre konuştuğu sanılıyor. Oysa ayet insanın zihnine göre konuşuyor. Bu da belagatin gereğidir
Tefsirlerde bu yüzden hiçbir âlim haşa “Allah’a zor geliyor” gibi bir mana çıkarmamıştır.
Özetle Naziât 27. ayette:
- Allah’a zorluk isnadı yoktur.
- İnsan algısına göre aklî bir delil vardır.
- Haşri inkâr edenlere güçlü bir mantık sunulur.
- Allah için göğü yaratmakla insanı yaratmak arasında hiçbir fark yoktur. Fark, sadece insanın zihnindedir.
- Bu ayet çelişki değil, haşre karşı çok güçlü bir aklî delildir.
Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet