İyiliği tavsiye etmek sevap mı?

“Bir iyiliğe öncülük eden kimseye o iyiliği yapanın ecri gibi sevap vardır.” (Müslim, İmare 133)       
- Bu hadisi nasıl anlamalıyız?                                

Değerli kardeşimiz,

Bedir savaşına katılan ve ensardan olan Ebû Mes’ûd Ukbe İbni Amr (ra)’ den rivayet edildiğine göre, Resûlullah (asm) şöyle buyurdu:

« مَنْ دَلَّ عَلَى خَيْرٍ فَلهُ مثلُ أَجْرِ فَاعِلِهِ »

“Bir iyiliğe öncülük eden kimseye o iyiliği yapanın ecri gibi sevap vardır.” (Müslim, İmare 133)

İmam Nevevî Hazretlerinin Müslim’den naklettiği bu hadis, bir rivayetin konumuzla ilgili tek cümlesinden ibarettir. Bu rivayetin baş tarafı şöyledir:

Bir adam Nebî (asm)’e gelerek:

– Benim hayvanım helâk oldu, bana bineceğim bir hayvan ver, dedi. Peygamber Efendimiz (asm):

“Bende de yoktur.” dedi. Orada bulunan bir adam:

– Ey Allah’ın Resûlü! Ben, kendisine binek hayvanı verecek bir kimseyi gösteririm, dedi. Bunun üzerine Peygamberimiz (asm) yukarıda geçen hadis-i şerifi söyledi.

Hadis, hayra öncülük yapmanın, hayır yapana ve hayır yapılmaya layık olana yardımda bulunmanın faziletine delil teşkil eder. Çünkü hayra, iyiliğe delalet etmek de bir hayırdır. Hayır yapana ecir ve sevap verildiği gibi, o hayrın yolunu gösterene de sevap verilir. Çünkü her insan bizzat kendisi hayır yapmaya güç yetiremeyebilir. Bundan elde edilen sevabın mutlaka eşit olması da gerekmez. Hayra öncülük ve delalet, sözle, işle, işaretle veya yazmak suretiyle olabilir. Delalet edene ecir verilmesi, hayır ve iyilik yapanın ecir ve sevabından da hiçbir şey eksiltmez.

Özellikle günümüzde hayır ve iyilik yapılması gereken birçok kişi, birçok İslamî ve ictimai kuruluş vardır ki ihtiyaç içinde kıvranmakta, çaresiz kalmaktadırlar. Aynı şekilde, hayır yapmak isteyen ve layık olanı arayan hayırseverler de bulunmaktadır. Bunlara öncülük ve aracılık yapmak, Müslümanların görevleri olmalıdır. Özellikle büyük yerleşim birimlerinde, bunu organize eden hayır kurumları ve vakıfların bulunması kaçınılmaz hâle gelmiştir. Bu müesseseleri samimiyetle yaşatmak ve toplumun hizmetinde kullanmak, küçümsenmeyecek hayırlardandır.

Bir ayet-i kerimede şöyle buyurulur:

“Sizden iyiliğe çağıran, doğruluğu emreden ve fenalıktan meneden bir topluluk olsun. İşte başarıya erişenler yalnız onlardır.” (Âl-i İmrân, 3/104)

Özet olarak;

- Hayra öncülük yapmak, hayrı işlemek gibi sevaptır.

- Hayra öncülük sözle, işle, işaret ve yazı ile olabilir.

- Hayra öncülük yapana verilen ecir ve sevap, hayır yapanın ecir ve sevabından hiçbir şey eksiltmez.

- Hayra yönelik teşkilatlanma, günümüzün vazgeçilemeyecek zaruretlerinden biridir. (bk. Riyazü’s-Sâlihîn Tercüme ve Şerhi, Peygamberimizden Hayat Ölçüleri, Erkam Yay., H. No: 175)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet